افراد لاغر همیشه آرزو دارند که کمی چاق شوند و به اصطلاح آبی زیر پوست‌شان برود. طبیعی و البته کاملا ضروری است که زیر پوست چربی باشد. چربی‌های بدن کالری‌های اضافی را ذخیره می‌کند و زمان گرسنگی آنها را می‌سوزاند و انرژی تولید می‌کند.
این چربی‌ها همچنین به سوخت‌وساز بدن کمک می‌کند. چربی‌های بدن انواع مختلفی دارد و به خودی خود مضر و آسیب‌رسان نیست. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که بی‌رویه چاق شوید و چربی بدنی‌تان بیش از حد نیاز باشد. چربی‌های اضافی در آقایان بیشتر در ناحیه شکمی و در خانم‌ها در ناحیه باسن و رانها جمع می‌شود البته خانم‌ها نیز از شکم بزرگ در امان نیستند. اگر شما هم جزو افرادی هستید که در برابر آینه می‌ایستید و توده‌ای از چربی‌های اضافی می‌بینید، بدانید که همین چربی‌ها حرف‌های زیادی برای گفتن دارند که رمزگشای سلامت شما هستند.
چربی‌های تجمع‌یافته
بین خانم‌ها تجمع چربی‌ها در قسمت باسن و رانها رایج‌تر است. دو عامل برای این مساله وجود دارد؛ اول به دلیل ترشح هورمون استروژن و دوم به دلیل وجود میزان زیادی از گیرنده‌های آلفا ـ 2 در قسمت پایین‌تنه بدن.
این دو عامل مانع می‌شود که چربی‌های دریافتی و ذخیره‌شده بسوزند و به انرژی تبدیل شود. با وجود این که این مشکل جنبه ژنتیک دارد و بعضی‌ها به‌طور ژنتیک دارای ذخیره چربی بیشتری هستند، این مساله گویای سبک زندگی افراد است که ممکن است برای سلامت خطرساز باشد.
در سال‌های اخیر میزان و حجم ترشح هورمون استروژن در مردان (و در زن‌ها) ـ که با نام زنوستروژن معروف است ـ به‌طور چشمگیر و تهدیدکننده‌ای افزایش یافته است.
این هورمون‌ها از راه ترکیبات موجود در بطری‌های پلاستیکی، قرص‌های ضدبارداری و گوشت‌های قرمز بی‌کیفیت وارد بدن می‌شود. وقتی در هورمون‌های بدن اختلال به وجود می‌آید، امکان این که چربی‌ها در قسمت پایین‌تنه و نواحی یادشده تجمع بیشتری داشته باشد به مراتب بیشتر است. برای مقابله با این اختلالات و سم‌زدایی از بدن باید مصرف سبزیجات سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند بروکلی، شاهی و کلم سبز افزایش یابد.
چربی‌های شکمی
با بالا رفتن سن، بیشتر افراد متوجه تجمع چربی در ناحیه شکم خود می‌شوند و به اصطلاح شکم می‌آورند. البته بیشتر آقایان شکم را نشان مردانگی می‌دانند و اهمیتی به آن نمی‌دهند. می‌توانید تجمع چربی دور شکم را مسأله‌ای طبیعی و مربوط به سن و سال بدانید؛ اما نتایج بررسی‌هایی که در دانشگاه تگزاس آمریکا انجام شده نشان می‌دهد اضافه‌وزن و تجمع چربی‌های دور شکم ممکن است پیش‌نشانه‌هایی از مشکلات جدی‌تری مانند بیماری‌های قلبی باشد.
امروزه متخصصان حوزه سلامت عقیده دارند اندازه دور کمر مهم‌تر از وزن عمومی بدن و نشان‌دهنده بروز احتمالی بعضی بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی ـ عروقی است. محققان آمریکایی بررسی‌هایی را روی حدود 10 هزار زن و مرد پنجاه ساله و بالاتر انجام داده‌اند و به این نتیجه رسیده‌اند که خطر مرگ و میر در آقایان و خانم‌هایی که اندازه دور کمرشان به ترتیب بیشتر از 120 و 110 سانتی‌متر است، دوبرابر بیشتر از بقیه است. به همین دلیل توصیه می‌شود اگر اضافه‌وزن دارید و اندازه دور کمرتان بالاست، حواس‌تان را بیشتر جمع کنید.
چربی‌های تجمع‌یافته روی مفصل رانها
یکی از عوامل اصلی چاقی و اضافه‌وزن، زیاده‌روی در مصرف مواد غذایی و نبود تحرک بدنی کافی است. البته این امکان نیز وجود دارد که بدون پرخوری و به دلیل عواملی مهارناپذیر بروز کند؛ برای مثال، مشکلاتی مانند اختلالات تیروئیدی ممکن است باعث افزایش وزن و چاقی، بخصوص در دور باسن و بالای رانها شود. شاید تعجب‌آور باشد، اما فلزات سنگینی که در آب لوله‌کشی و مواد پرکننده دندان‌ها وجود دارد نیز ممکن است باعث بروز اختلالات تیروئیدی باشد.
بیشتر ما هنگام چاقی با انباشتگی چربی در اطراف شکم، روی مفصل ران و کنار باسن یا بازوها مواجه می‌شویم. هرچند انباشتگی چربی در کمر و پشت بسختی امکان‌پذیر است، اما وقتی چربی‌ها در این ناحیه نیز رخنه کنند و ذخیره شوند، خلاصی از شرشان به مراتب سخت‌تر است. چربی‌های انباشته‌شده در نواحی اشاره‌شده حکایت از این دارد که تحرک بدنی‌تان کم است و به اندازه کافی، فعالیت‌های فیزیکی ندارید. معمولا ورزش‌های سبک و روزمره مانند شنا، دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی برای مقابله با چاقی اطراف باسن کافی است؛ اما اگر با تمام تلاش‌ها به نتیجه نرسیده‌اید، احتمالا ورزش‌تان قابلیت لازم را برای مقابله با مشکل نداشته است. در این صورت باید بیشتر تلاش و ورزش‌هایی را انتخاب کنید که کالری بیشتری می‌سوزاند.
چربی‌های روی قوزک پا
بدون شک زمانی‌که چند کیلوگرم چاق می‌شویم، قوزک پا جزو اولین مناطقی نیست که توقع داشته باشیم چربی ذخیره کند و به اصطلاح تپل شود. با این حال پدیده چاقی مچ پا در چند سال گذشته رواج بیشتری پیدا کرده است. اگر مچ پایتان به قدری گوشتالو شده که اصلا قوزک‌تان پیدا نیست، امکان دارد جریان خون‌تان مشکلی داشته باشد.
در این صورت بهتر است بیشتر ورزش کنید، رژیم غذایی‌تان را اصلاح کنید و هر روز حرکت‌های کششی انجام دهید تا خون در رگ‌هایتان بهتر جریان داشته باشد. ورزش‌های آرام‌تری در این مورد کارساز هستند.
چربی‌های تجمع یافته در زانوها
بهتر است بیشتر حواس‌تان به پاهایتان باشد. هر گونه پف یا ورم در اطراف زانوها ممکن است علامت احتباس آب باشد. بیش از 60 درصد بدن ما از آب تشکیل شده است. رگ‌ها، خون را به گردش در می‌آورند و آب، اکسیژن و مواد مغذی را به تک‌تک سلول‌های بدن می‌رساند.
در مرحله دیگر دی‌اکسید کربن و مواد زائد را به اندام‌های مربوط می‌فرستند. اگر آب واردشده به بافت‌ها براحتی به خون بازنگردد و در بین بافت‌ها بماند، حالت احتباس آب یا همان پف‌کردگی بروز می‌کند. این حالت ممکن است در نتیجه کم‌آبی بدن، تغذیه نامناسب یا حتی کم‌خوابی رخ دهد. در طول روز به میزان کافی آب بنوشید، از مصرف میوه و سبزیجات غافل نشوید و کمی بیشتر بخوابید. توجه داشته باشید که این حالت ممکن است از روی قوزک پا نیز دیده شود.
چربی‌های تجمع یافته در رانها
هیچ خانمی دوست ندارد که چربی بیش از اندازه‌ای در این قسمت از بدنش وجود داشته باشد. با این حال پایین‌تنه یکی از قسمت‌هایی است که چربی‌های اضافی در آن تجمع بیشتری دارند، اما تجمع چربی در این قسمت بهتر از انباشتگی آن در ناحیه شکم است. اگر شکم بزرگی ندارید و چربی‌ها بیشتر در ران‌هایتان به چشم می‌خورد، بدانید که کمتر در معرض بیماری‌های مزمنی مانند بیماری‌های قلبی ـ عروقی هستید.
محققان ثابت کرده‌اند که چربی‌های تجمع‌یافته در قسمت پایین‌تنه بدن با چربی‌های شکمی متفاوت است و خطر کمتری دارند. چربی شکمی جزو چربی‌های عمقی یا احشایی است که اطراف اندام‌های درونی شکم قرار دارد، در حالی‌که چربی‌های پایین‌تنه جزو چربی‌های زیرپوستی است. این چربی‌ها زیر پوست قرار دارند و از چربی‌های عمقی برای بدن خطر کمتری دارند.
چربی‌های تجمع‌یافته در بازوها
اگر لاغراندام هستید و به‌طور ناگهانی بازوهای‌تان چاق می‌شود، امکان دارد این مسأله در نتیجه تولید هورمون استروژن باشد. اگر اضافه‌وزن‌تان به طور کلی در تمام بدن‌تان تقسیم می‌شود، احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم وجود دارد. وقتی بدن قادر نباشد براحتی چربی‌ها را بسوزاند، بیشتر آنها را ذخیره می‌کند. احتمال می‌رود سلول‌ها نسبت به انسولین مقاوم شوند و خطر ابتلا به دیابت افزایش یابد.
عددی که روی ترازو یا شناسنامه‌تان دیده می‌شود اهمیت چندانی ندارد. مهم این است که به علائم و نشانه‌هایی که بدن‌تان ارسال می‌کند گوش دهید و به آنها بی‌اعتنا نباشید.
