اثر انگشت در واقع طرح های ظریف و ثابتی است که در نوک انگشتان ما وجود دارد.  شکل اثر انگشت هر شخص مخصوص اوست و نمی توان افرادی را یافت که آثار انگشت یکسانی داشته باشند. به راستی چرا انگشتان ما دارای چنین شیارها و برآمدگی های ظریف است؟

بیش از صد سال پیش دانشمندان عقیده داشتند که علت داشتن چنین شیارهایی این است که بتوانیم اشیاء را به راحتی برداریم؛ بعدها دانشمندان به این نتیجه رسیدند که این شیارها با افزایش اصطکاک میان پوست و شیء اثری در گرفتن اشیاء ندارند. در واقع شیارهای نوک انگشتان اصطکاک را کاهش می دهند و به ما این توانایی را می دهد تا اشیاء نرم را در دست بگیریم. 

پژوهشگران دانشگاه منچستر درطی بررسی فرضیه ی اصطکاک شیارهای انگشتان کشف کردند که پوست بیشتر به شکل یک جسم لاستیکی رفتارمی کند تا تنها جسمی معمولی . یعنی شیارها و برآمدگی های انگشتان، توانایی ما را در گرفتن اشیاء کاهش می دهند؛ زیرا آنها سطح تماس پوست وشیء را کاهش می دهند. بنابراین این پرسش همچنان باقی می ماند که پس چرا انگشتان ما شیاردارند؟ هنوز هم هیچ کس به طور قطعی پاسخ این پرسش را نمی داند. نظریه های بسیاری در پاسخ به آن مطرح شده  که مثلا این شیارها به ما در دست گرفتن اشیاء خیس یا خشک کمک می کنند، از انگشتان در برابر آسیب ها محافظت می کنند و حساسیت لمس را بالا می برند ولی هنوز هم قطعاً علت وجود آنها را نمی دانیم.

چگونه شیارها و برآمدگی ها یا همان آثار انگشتان شکل می گیرند؟ 

همان طور که گفته شد اثر انگشتان به خاطر وجود شیارها وبرآمدگی های ظریفی است که در نوک انگشتان وجود دارد. زمانی که ما در رحم مادر در حال رشد هستیم تا هفت ماهگی این شیارها شکل گرفته و کامل می شوند. ما همگی دارای آثار انگشتان منحصر به فرد و خاص خودمان هستیم. عوامل بسیاری بر شکل این شیارها و نظم آنها اثر می گذارد. اولین عامل، ژن ها هستند؛ همان گونه که ژن ها بر شکل کف دست، انگشتان، شست ، و پاها وانگشتان پا اثر می گذارد، بر شکل این شیارها هم تأثیر دارند. طرح شیارها وبرآمدگی ها منحصر به فرد است؛ و این به خاطر وجود عوامل دیگری در کنار ژنوم انسان است. مکان جنین در رحم، جریان مایع آمنیوتیک، طول بند ناف همه عواملی هستند که در شکل گیری منحصر به فرد شیارها اثرگذارند.  آثار انگشتان از الگوهای کمانی ، حفره ها، گردش ها تشکیل می شود.

این اشکال در لایه ی درونی اپیدرم ایجاد می شود که به  لایه ی بازال پوست معروف است. این لایه میان لایه ی خارجی و سخت پوست(که در زیر قرار دارد) است و به غشای میانی پوست معروف است. سلول های بازال دائماً در حال تقسیم سلولی هستند تا پوست جدیدی بسازند و سپس به سمت لایه ی بالایی فشار می آورند. سلول های جدید جایگزین سلول های قدیمی می شوند که می میرند و به شکل پوسته هایی از پوست جدا می شوند. لایه ی بازال در مرحله ی جنینی سریع تر از لایه ی بیرونی و میانی پوست رشد می کنند. رشدی به این سرعت و متفاوت از سایر لایه ها باعث می شود لایه ی بازال چین بخورد، و تاه شود و الگوهای بسیاری را شکل دهد. از آن جا که اشکال این چین خوردگی ها در سطح سلول های بازال رخ می دهد، آسیبی به لایه ی سطحی پوست وارد نشده و شیارها و برآمدگی ها بدون تغییر می مانند. 

چرا برخی از افراد اثر انگشت ندارند؟

آیا می دانستید برخی افراد بدون اثر انگشت متولد می شوند؟  واژه ی درماتوگلیفیا از ریشه ی یونانی درما به معنای پوست و گلیف به معنای حکاکی گرفته شده است و به معنای برآمدگی هایی است که بر نوک انگشتان، کف دست ها و پاها و انگشتان پاها وجود دارد. نبود این شیارها و برامدگی ها در شرایط خاص و البته نادر ژنتیکی به نام آدرماتوگلیفیا شناخته می شود. 

پژوهشگران دریافته اند که جهش ژنتیکی در ژن SMARCAD1  می تواند علت ظهور آن باشد. این پدیده اولین بار در هنگام مطالعه ی خانواده ای سوییسی که این مورد را داشته اند شناخته شد. همچنین این پژوهش نشان داد که همین ژن در شکل گیری غدد عرق نیز اثر دارد. 
 

آثر انگشت و باکتری ها:

 پژوهشگرانی از دانشگاه کلورادو کشف کردند که باکتری هایی که بر روی پوست افراد وجود دارند می توانند به عنوان شناسنامه ی افراد مورد استفاده قرار گیرد. این احتمال وجود دارد که باکتری هایی که بر روی پوست شما زندگی می کنند و ساکن دائمی پوست دست شما هستند حتی در میان دوقلوها هم یکسان نبوده و منحصر به فرد باشد. این باکتری ها به اشیائی که به آن دست می زنیم منتقل می شوند.

با ترتیب گذاری دی ان اِی باکتری ، و مقایسه ی آن با باکتری که در سطح مورد نظر پیدا شده است، می توان احتمال دست زدن افراد را تعیین کرد؛ بنابراین باکتری ها هم مانند یک برگه ی هویت شناخته می شوند؛ از این جهت که باکتری های موجود در پوست هر کس منحصر به فرد است و دوم این که باکتری ها تا چندین هفته بدون تغییر می مانند. 

تجزیه و تحلیل باکتری ها می تواند ابزاری مناسب ومفید برای تعیین هویت افراد باشد خصوصاً زمانی که دی اِن اِی یا اثر انگشتی را نمی توان یافت.