در دهه های اخیر دانشمندان علوم اعصاب توانسته اند مغز و شیوه ی به خاطر سپاری خاطرات را ابتدا در سطح ساختاری و سپس در سطح مولکولی مورد بررسی دقیق قرار دهند. نتایج به دست آمده از این آزمایش ها نشان می دهد که خاطرات به شیوه های مختلف در مغز ذخیره می شوند و این فرآیند در سطح مولکولی گاهی تنها بستگی به یک مولکول در ارتباط نورون ها دارد تا در ذهن ثبت شود و بماند.

در واقع مغز از دو شکل مختلف برای به خاطر سپاری خاطرات استفاده می کند: کوتاه مدت و بلند مدت. خاطرات در حافظه ی کوتاه مدت در قسمت جلو مغز پردازش و به خاطرسپرده می شوند؛ اگر لازم باشد که مطلبی از کوتاه مدت به بلند مدت منتقل شود، این کار در قسمت عمیق تری از مغز انجام می شود. فرآیند پیچیده و جالبی که در این قسمت از مغز انجام می شود این است که تکه تکه های خاطرات از یک مهمانی مانند عطر غذا، افراد شرکت کننده ، موسیقی و ... را از قسمت های مختلف مغز گردآوری کرده و آنها را به هم وصل می کند.

این بخش طوری عمل می کند که شما با شنیدن موسیقی که در گذشته در یک محیط شنیده اید، با شنیدن مجدد آن، سایر خاطرات مرتبط را نیز به یاد می آورید. پژوهشگران انجام این فرآیند و گرد آمدن تکه های مختلف خاطرات از قسمت های مختلف مغز را با استفاده از اسکن مغزی اثبات کرده اند. در سطح سلولی، تمامی این جریان نیازمند فرآیندهای شیمیایی است که سلول ها به واسطه ی  پروتئین ها و سایر ترکیب های شیمیایی، با هم ارتباط  برقرار می کنند.

بسیاری از افراد تصور می کنند که چون یک حادثه با همه ی جزئیات آن می تواند در ذهن مان بارها وبارها باز پخش شود و ما آن را مرور کنیم پس حافظه مانند یک دستگاه ویدئو پخش کامل با قابلیت های ضبط ، پخش و باز پخش عمل می کند. اما ببینید که دانشمندان چگونه به بررسی این مسأله پرداخته اند و نظر آنها در این زمینه چیست؟  

پژوهشگران معتقدند که این گونه نیست! بلکه حوادثی که به شکل خاطرات در ذهن در آمده اند، بارها و بارها با گذشت زمان تغییر می کنند؛ بنابراین پژوهشگران در حال یافتن راه هایی هستند که ما بتوانیم انواع خاصی از خاطرات را ویرایش کرده و مانند همان کاری که با یک ویدئوی خانگی انجام می دهیم، آنها را کم و زیاد کنیم. این عمل می تواند مخصوصاً برای خاطرات ترس آور انسان ها مفید باشد و هم اکنون موضوع پژوهش آنهاهمین موضوع است.
در سال 2000، پژوهشگران در دانشگاه نیویورک توانستند خاطره ی ترس را در موش ها با استفاده از شوک از بین ببرند و سپس با استفاده از شوک ترس آور تحریک به یاد آوردن مجدد به همراه مواد شیمیایی_ که ایجاد پروتئین را در مغز مهار می کند _  آن  را باز گردانند.

تئوری نهفته  در این آزمایش و سایر آزمون هایی که بر روی حیوانات و حافظه ی آنها انجام می شود این است که حافظه نیاز به  تولید پروتئین دارد تا برای اولین بار خاطره ای در مغز شکل بگیرد (فرآیندی به نام " تثیب ") و هنگام به خاطر آوردن خاطره و باز خوانی آن، پروتئین ها را دوباره می سازد ( تثیب مجدد).

پژوهشگران دانشگاه نیویورک با توجه به  نتایج آزمایش های خود به این نکته رسیده اند که عمل به یادآوردن، حافظه را بی ثبات می کند، برای همین می توان آن را تغییر داد یا حتی پاک کرد.

از موش تا انسان 

دستکاری مغز برای انجام آزمایش ها بر روی انسان ها خطرناک است، اما پژوهشگران دانشگاه نیویورک ادعا می کنند که اخیراً می توانند تا اثر مشابهی را  با استفاده از روشی غیر تهاجمی در انسان ها  به نام آموزش خاموش سازی  ایجاد کنند

در آزمایشی که در دانشگاه نیویورک توسط زیست شناسان انجام شد، آنها طی گزارشی شیوه ی آزمایش را اعلام کردند. به انسان ها تصویری داده می شد و هم زمان با استفاده از شوک الکتریکی خاطره ی ترس آوری ایجاد می شد. روز بعد، به شرکت کنندگان همان تصویر نشان داده می شد، که باعث شود حافظه غیر ثابت شده و مستعد پاک شدن شود. در طی " فرآیند تثبیت مجدد"، به شرکت کنندگان به صورت مداوم همان تصویر نشان داده می شد اما شوکی در کار نبود. این رفتار خاموش سازی سبب پاک شدن خاطره ی ترس از شوک می شد؛ حتی اگر یک سال بعد همان آزمایش را تکرار می کردند بازهم نتیجه همان بود

پخش، توقف، پاک کردن

بنابراین فقط همان خاطرات ترس آور بودند که اثبات شد قابلیت ویرایش دارند. خاطرات ترس آور و سایر مجموعه خاطراتی که مملو از احساسات و عواطف هستند؛ بخش دیگری از مغز را درگیر می کنند؛ یعنی جایی کاملاً متفاوت با جایی که شما لیست اقلام خرید یا تاریخ تولد اعضای خانواده تان را در ذهن نگهداری می کنید. در این آزمایش، مشخص شد که این خاطرات ترس آور نیستند که همگی با هم پاک می شوند؛ بلکه جزء  ترس آور خاطره است که قابلیت پاک شدن و یا تغییر  دارد..