عفونت یا چرک کردن پوست و بافت نرم زیر آن را سلولیت می گویند. سلولیت زمانی رخ می دهد که میکروب از بریدگی پوست وارد آن شود و رشد کند. در نتیجه پوست عفونت می کند و باعث ورم، قرمزی، درد و گرم شدن آن می شود. در حقیقت می توان گفت، سلولیت همان عفونت میکروبی پوست است.

شرایط زیر خطر ابتلا به عفونت میکروبی پوست را زیاد می کنند:

- جراحت و زخمی شدن پوست

- بیماری دیابت

- مشکلات گردش خون مثل جریان خون کم به دست ها و پاها، مواقعی که سیاهرگ ها یا دستگاه لنفاوی نتوانند به طور موثر مواد زائد را از بدن دور کنند، بروز رگ های واریسی (مشاهده سیاهرگ های بزرگ و ضخیم زیر پوست)

- بیماری های کبدی ماند هپاتیت طولانی مدت و سیروز

- بیماری های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و بیماری های عفونی که باعث بروز زخم پوستی می شوند مثل آبله مرغان

علل عفونت میکروبی پوست

- حوادثی که باعث پارگی پوست می شوند

- عفونت پوست بعد از عمل جراحی

- بیماری های پوستی طولانی مدت مانند اگزما و پسوریازیس

- وجود یک جسم خارجی در پوست مانند خرده شیشه، تراشه چوب و ...

- عفونت استخوان زیر پوست، به عناون مثال وجود زخم باز عمیق روی پوست برای مدت زمان طولانی، باعث تماس استخوان با باکتری و عفونت آن می شود.

علائم عفونت میکروبی پوست

سلولیت می تواند روی هر قسمتی از بدن ظاهر شود. سلولیت معمولا روی پوست آسیب دیده مانند زخم های ملتهب پوست، بریدگی های چرک کرده و جاهایی از بدن که جریان خون کمی دارند، دیده می شود.

برای درمان سلولیت باید به پزشک مراجعه کرد.

نشانه های شایع سلولیت عبارتند از:

- قرمزی پوست

- رگه های قرمزرنگ

- ورم پوست

- گرم شدن پوست

- درد یا سوزش

- ترشح مایع زرد شفاف یا چرک

در شرایط زیر باید فورا به اورژانس مراجعه کرد:

- تب بالا یا لرز

- حالت تهوع و استفراغ

- بزرگ شدن یا سفت شدن منطقه قرمزرنگ

- افزایش درد

- بی حسی محل سلولیت موقع دست زدن به آن

- سایر بیماری هایی که حتی یک عفونت کوچک هم روی آنها تاثیر می گذارد

آزمایشات لازم

پزشک در مورد وضعیت سلامتی تان و بیماری هایی که به آنها مبتلا هستید، از شما سئوالاتی می پرسد و از نظر بدنی شما را معاینه می کند.

سایر آزمایشاتی که برای تشخیص سلولیت به کار می روند، شامل موارد زیر است:

- آزمایش خون تا معلوم شود که آیا عفونت پوست به خون هم رسیده است یا نه.

- عکسبرداری با اشعه ایکس، در صورتی که یک جسم خارجی مثل خرده شیشه در زیر پوست وجود داشته باشد یا استخوان عفونت کرده باشد.

- کشت آزمایشگاهی: پزشک با سرنگ، مقداری از مایع محل سلولیت را بیرون می کشد و برای بررسی به آزمایشگاه می فرستد.

درمان خانگی

- به محل سلولیت استراحت دهید.

- محل دچار سلولیت را بالاتر قرار دهید تا ورم آن کم شود و دردش بهبود یابد.

- برای کاهش درد و تب، از داروهای مسکن مانند استامینوفن یا بروفن استفاده کنید.

اگر عفونت پوست خیلی وخیم نباشد، می توانید یک تا دو هفته داروی آنتی بیوتیک (چرک خشک کن) بخورید. پزشک یک جلسه برای ویزیت بعدی برای شما تعیین می کند.

در شرایط زیر، پزشک آمپول چرک خشک کن برای شما می نویسد:

- عفونت پوست شدید باشد.

- سن شما خیلی کم و یا خیلی زیاد باشد.

- بیماری دیگری داشته باشید.

- سلولیت قسمت زیادی از دست را مبتلا کرده باشد و یا نزدیک محل های حساس بدن مثل چشم ها باشد.

- عفونت پوست با وجود مصرف داروهای آنتی بیوتیک، بعد از 2 تا 3 روز بدتر شود.

در موارد جدی و خطرناک، باید در بیمارستان بستری شوید. 2 تا 3 روز آمپول آنتی بیوتیک به شما تزریق می شود تا عفونت پوست کم شود.
سپس می توانید از بیمارستان مرخص شوید و در منزل داروهای چرک خشک کن بخورید.

جراحی عفونت میکروبی پوست

به ندرت، موارد جدی سلولیت نیاز به عمل جراحی دارند؛ به عنوان مثال پزشک گاهی اوقات مجبور است با جراحی، آبسه پوستی را باز کند تا چرک آن را خالی نماید. همچنین پزشک ممکن است بافت مرده پوست را با عمل جراحی بردارد تا پوست بتواند بهبود پیدا کند.

جلوگیری از عفونت میکروبی پوست

- بهداشت شخصی خود را کاملا رعایت کنید و پوست تان را تمیز نگه دارید.

- کفش محکم و اندازه پای خود بپوشید و یا کفش راحتی با جوراب نخی به پا کنید و هرگز پابرهنه در بیرون از خانه راه نروید.

- پوست زخمی و آسیب دیده را آب و صابون بشویید. مراقب باشید تا زخم پوست تان طی چند روز خوب شود و چرک نکند.

برخی آسیب های پوستی بیشتر دچار عفونت میکروبی می شوند. لذا در شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید تا دچار سلولیت نشوید:

- گاز گرفتگی توسط حیوان یا انسان

- سوراخ شدن عمیق پوست مثلا در اثر یک میخ بلند

- بافت له شده ای که خونریزی کند

- سوختگی پوستی که تاول بزند

- سرمازدگی پوست

- جراحت ها و زخم های عمیق پوست که کثیف هستند

- تماس زخم پوستی با آب دریا (که باعث عفونت می شود)، خصوصا اگر بیماری کبدی داشه باشید

- بیماری دیابت یا بیماری مهم دیگری داشته باشید، مثل بیماری کبدی یا کلیوی

- ورم دست ها و پاها که برطرف نمی شود

روند بهبودی عفونت میکروبی پوست

بیشتر افرادی که دچار سلولیت می شوند، طی 2 تا 3 روز با مصرف داروهای آنتی بیوتیک (چرک خشک کن) خوب می شوند. در موارد نادری، عفونت پوست به خون هم می رسد و خطرناک می شود.

حتی در موارد نادرتری، عمل جراحی برای بریدن پوست و خالی کردن چرک آبسه و نیز برداشتن بافت مرده پوست مورد نیاز است.