تعریق، مکانیسمی طبیعی برای متعادل کردن دمای درونی بدن در روزهای گرم سال است. با این حال، عرق کردن به‌دلیل رطوبتی که ایجاد می‌کند و لکی که روی لباس می‌گذارد و مخصوصا بوی نامطبوعی که دارد، دلنشین نیست و افراد بسیاری تلاش می‌کنند با گرم شدن هوا به روش‌های مختلف جلوی تعریق یا حداقل بوی نامطبوع آن را بگیرند. محصولات متنوعی از اسپری‌های ضدعرق گرفته تا خوشبو‌کننده‌ها و پدهای لباس برای این کار در بازار موجود است.
در رابطه با ترکیب‌های موجود در مواد ضدتعریق و خوشبوکننده ها و سرطان‌زا‌بودنشان بحث‌های زیادی وجود دارد.
از دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده، متخصص پوست و رئیس مرکز تحقیقات سلول‌های بنیادیدر مورد صحت این ادعا پرسیدیم و اینکه در نهایت بهتر است چه محصولی را انتخاب کنیم.
روی برخی محصولات نوشته شده دئودورانت یا خوشبوکننده و برخی ضدتعریق هستند. این دو با هم فرقی دارند؟
متاسفانه افراد بسیاری فکر می‌کنند دئودورانت‌ها و ضدعرق‌ها یکی هستند و حتی کاربرد صحیح آنها را نمی‌دانند و آنها را روی لباس اسپری می‌کنند.
ضدعرق‌ها (مانند مام های جامد یا مایع و اسپری های پودری) ترکیب‌های آلومینیوم‌داری هستند که منافذ عرق را در سطح پوست می بندند و اجازه ترشح عرق را نمی‌دهند، اما دئودورانت‌ها با از بین بردن باکتری‌های روی پوست مانع ایجاد بوی بد عرق می‌شوند. هر دوی این محصولات را باید مستقیما روی پوست زد.
آیا این موضوع درست است که ضدعرق‌های آلومینیوم‌دار سرطان‌زا هستند؟
در رابطه با ترکیب‌های آلومینیوم موجود در محصولات ضدتعریق و تاثیرات منفی که عنصر آلومینیوم بر سلامتی دارد، تحقیقات بسیاری انجام شده است؛ مثلا یک تحقیق نشان داد آلومینیوم می‌تواند عامل ابتلا به آلزایمر باشد و به همین دلیل توصیه می‌شود در موادغذایی مصرف نشود، اما در مورد ضدعرق‌های آلومینیوم‌دار و اینکه می‌توانند باعث سرطان پستان شوند، هنوز تحقیقات کاملی انجام نشده است.
با این حال برای اطمینان بیشتر، از محصولات بدون آلومینیوم و بیو استفاده کنید که تاثیرپذیری مشابهی با سایر محصولات دارند.
چه افرادی نباید اصلا از این محصولات استفاده کنند؟
افرادی که دچار مشکلات کلیوی هستند، بهتر است از ترکیب‌های آلومینیوم‌دار استفاده نکنند، زیرا ممکن است این ترکیب‌ها در بدن تجمع پیدا کند و مشکل‌ساز شود.
افرادی که به تازگی اپیلاسیون کرده‌اند، یا در ناحیه زیر بغل دچار جراحت هستند نیز بهتر است از اسپری‌های حاوی الکل استفاده نکنند.
افرادی که زیاد عرق نمی‌کنند و یا عرق آنها بد بو نیست، بهتر است از دئودورانت‌ها و خوشبو‌کننده‌ها استفاده کنند.
اگر میزان تعریق کم است، می‌توان از پدها استفاده کرد که مانعی بین پوست و لباس هستند و از مرطوب و لک شدن لباس پیشگیری می‌کنند. البته پودرهای جاذب درون این پدها هم می‌تواند آلرژی‌زا باشد و باید ابتدا تست شوند.
اگر میزان تعریق بالاست نیز استفاده از این محصولات فایده‌ای ندارد و باید میزان تعریق را با تزریق بوتاکس یا سایر روش‌های درمانی تحت نظر پزشک متخصص پوست، کم کرد.
بهترین زمان استفاده از این محصولات چه ساعتی از روز است و چند بار در روز مجاز به استفاده از آنها هستیم؟
میزان استفاده به میزان تعریق و نوع شغل فرد بستگی دارد و قانونی کلی در این زمینه وجود ندارد.
بعد از استحمام و قبل از تعریق بهترین زمان برای استفاده از ضدعرق‌هاست.
محصولات خوشبوکننده را باید روی پوست تمیز استفاده کرد و اسپری آنها روی پوست عرق‌کرده فایده‌ای ندارد و حتی بوی حاصل از ترکیب بوی عرق و خوشبو‌کننده‌ها می‌تواند بسیار بدتر از بوی عرق باشد.
روی برخی مام‌ها عبارت 24 تا 48 ساعت درج شده است. این به چه معناست؟
به معنی مدت اثربخشی آن محصول است. شستن زیر بغل بعد از اتمام این مدت ضروری نیست و باقی‌ماندن ماده روی پوست مشکلی ایجاد نمی‌کند.
روی برخی از ضدتعریق‌ها عبارت 25 درصد آلومینیوم و روی برخی دیگر از آنها عبارت 10 درصد قید شده است. کدام نوع مناسب چه افرادی است؟
ضدتعریق‌های حاوی آلومینیوم بالای 25 درصد برای افرادی مناسب است که تعریق زیاد زیر بغل، پا و کف دست دارند. در حالت عادی آلومینیوم 10 درصد کافی است.
استفاده از ضدتعریق ها، جلوی تنظیم دمای بدن را نمی‌گیرد؟
نه، برخی از غدد عرق در دوران کودکی فعال است و مایعی که از آن خارج می‌شود، فقط آب و موادمعدنی است و بو و رنگ ندارد، اما با رسیدن به سن بلوغ و فعالیت هورمون‌های جنسی، برخی غدد عرق فعال می‌شود که مایع خارج شده از آنها جز آب و مواد معدنی، حاوی چربی هم است و ترکیب این چربی ها با باکتری‌های روی پوست بوی بدی ایجاد می‌کند.
غدد عرقی در تمام سطح پوست متراکم است و بخشی از نقاط بیشتر تعریق می‌کنند.
استفاده از ضدعرق‌ها باعث مسدود شدن برخی غدد می‌شود و چون تعریق در سایر نقاط بدن وجود دارد، اختلالی در تنظیم دمای بدن به وجود نمی‌آورد.
کدام ضدتعریق؟ کدام دئودورانت؟
ترکیب‌های شیمیایی موجود در محصولات ضدتعریق و دئودورانت یکسان هستند، حتی ترکیب‌های انواع زنانه و مردانه هم یکسان است و فقط بوی آنها تفاوت دارد. انواع مردانه بوهای تندتر و زنانه‌ها بوی ملایم‌تری دارند.
اما اینکه چه محصولی برای چه کسی مناسب‌تر است، به جنس و نوع پوست فرد و حتی میزان تعریق یا بیماری‌های زمینه‌ای او بستگی دارد، مثلا افرادی که مشکلات تنفسی دارند، بهتر است از اسپری استفاده نکنند، زیرا احتمال ایجاد حساسیت‌های تنفسی را بالا می‌برد یا افراد مبتلا به اگزما و آلرژی‌های پوستی یا افرادی که پوست حساسی دارند، اگر اولین بار است از دئودورانت یا محصولات ضدتعریق استفاده می‌کنید، بهتر است ابتدا آن را روی قسمتی از پوست خود تست کنند.
اگر به آن محصول آلرژی نشان دادند و دچار التهاب و قرمزی و خارش و سوزش پوست شدند، نباید دوباره از همان محصول استفاده کنند، زیرا خاراندن و التهاب ناحیه به مرور باعث تحریک بیشتر و تیرگی پوست می‌شود.
این افراد بهتر است مام‌های صابونی (مام جامد) را امتحان کنند، زیرا معمولا لوسیون‌ها (مام مایع یا ژلی) زودتر جذب پوست می‌شوند و آلرژی‌زایی بیشتری دارند.
