امین شجاعی شنبه ۸ اسفند ۱۳۹۴ - ۱۶:۰۰

مردم استان لرستان در ایام محرم هر کدام به نوعی ارادت خود را به امام حسین(ع) و مقوله عاشورا به اثبات می رسانند، به طوری که مرد و زن پیر و جوان در مراسمی که بیشتر با همان شیوه سنتی برگزار می شود، شرکت می کنند.

جوانان لرستانی از همان روزهای اول محرم با برپا کردن خیمه های عزاداری و نصب پلاکارد در جای جای این استان شیعه نشین بار دیگر حال و هو ا ی عاشورایی را به تصویر می کشانند

مداحان اهل بیت عصمت و طهارت در این استان در ماه محرم نقش موثری در تشکل هیئت های عزاداری دارند

مداحان از سرودن نوحه های قدیمی با گویش لری همانند این بیت "ا خدا مه اکبر شیری زبو گم کردمه، د مین دریای خی دور گرو گم کردمه" ، یعنی " ای خدا من اکبر شیرین زبان گم کرده ام، در میان دریای خون آن گوهر گرانبها و کم پیدا گم کرده ام،" به عزاداری می پردازند.

شروع مراسم عزاداری مردم خرم آباد با صدای ساز و دهل که آهنگ حزن انگیز (چمرونه) را می نوازد آغاز می شود، پس از نواخته شدن آهنگ چمریونه در محله ها و کوچه ها، دسته های عزادار که شامل سینه زنان و زنجیرزنان حسینی هستند، در خیابان ها به راه می افتادند تا به جایگاه اصلی شهر بروند.

گرچه به ظاهر تفاوت های اندکی میان نوع عزاداری در مردم شهرستان های مختلف استان لرستان مشهود است، اما در واقع همه مردم این استان به یک شیوه خاص خود عزاداری می کنند که تفاوت های بسیار زیاد با نوع عزاداری دیگر اقوام دارد.

در خرم آباد تکایای محلی، محل خاصی از عزاداری جوانان این شهر است، قدیمی ترین تکایا که به استناد کتیبه آن دارای 150 سال قدمت است، در محله درب دلاکان خرم آباد قرار دارد که در حال حاضر نیز میعادگاه سوگواران حسینی است.

سینه زنان خرم آبادی به شیوه ای خاص که ویژه مردم این شهر است سینه زنی می کنند، در این شیوه ابتدا سینه زنان نشسته و سینه می زنند بعد وقتی که نوحه خوان فریاد می زند (ای وا شهیدا به دشت کربلا) همگی سرپا می ایستند و ضمن جواب دادن به نوحه خوان با دودست و به شدت سینه می زنند.

 

«خره گیری» یا به گل افتادن

آیین به گل افتادن، پیشینه این آیین مربوط به پیش از اسلام است که در ایران پیش از اسلام برای برگزاری مراسم سوگ بزرگان، قهرمانان و جوانان و عزیزترین درگذشتگان انجام می شده است، در استان لرستان نیز این آیین در سوگ عزیزان از دست رفته معمول بوده و اکنون نیز در سوگ سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایش انجام می شود.

در این مراسم ابتدا خاک تمیز طاهر از مکانی تهیه می شود که عاری از هرگونه آلودگی باشد، سپس حوضچه هایی که معمولاً به دو شکل مربع و دایره ساخته می شود، بعد خاک های از پیش آماده شده را الک کرده و درون حوضچه می ریزند و آن را با گلاب های نذر شده و آب آماده می کنند.
در کنار حوضچه های گل، مقدار زیادی هیزم به صورت کپه بر روی هم انباشت می شود، این هیزم ها در روز عاشورا برای خشک کردن افرادی که به گل افتاده اند استفاده می شود.

عزاداری مردم خرم آباد در شب تاسوعا با حزنی خاص تا روز عاشورا ادامه دارد،حدود نیمه های شب عزادارانی که برخی نذر دارند وارد حوضچه های گل شده و بعضی تمام سر و صورت و حتی چشمان خود را آغشته به گل می کنند و به اصطلاح به گل می افتند.

برخی دیگر از عزاداران تنها سر و صورت و دو کتف و شانه خود را گل می زنند و در کنار شعله های آتش که به همین منظور تهیه شده خود را خشک می کنند و فرد به گل افتاده این وضعیت را تا ظهر عاشورا حفظ می کند.

در روز عاشورا سوگواری در قالب دسته جات سینه زنی و زنجیر زنی تا ظهر عاشورا ادامه دارد و افرادی که نذر دارند در مسیر حرکت هیئت ها گاو و گوساله های نذری را سر می برند و این بدان معناست که این هیئت شام یا نهار را در خانه نذر کننده صرف کند.

 

«خره گیری» و «چهل منبر» در لرستان

 

پختن حلیم، آش و حلوای نذری، تهیه شربت و شیرینی و شیر داغ و توزیع نذورات در بین هیئت های عزاداری از جمله آیین هایی است که در ایام محرم و صفر توسط مردم این خطه از کشورمان انجام می دهند.

بعد از ظهر عاشورا که در گویش محلی به آن طوق اشگس گفته می شود، مراسم عزاداری به پایان می رسد و عزاداران برای اقامه نماز ظهر عاشورا به قبرستان معروف این شهر (قبرستان خضر) می روند و نماز ظهر عاشورا را به جا می آورند که بدین گونه مراسم سوگواری دهه محرم به پایان می رسد.

 

چهل منبر

چهل منبر آیین ویژه بانوان لرستانی در روز تاسو عاست که با پا ی بر هنه و نقاب بر صورت 40 شمع به نیت در 40 منبر یا مجلس عز اداری امام حسین ( ع ) روشن می کنند تا از این طریق با ر از و نیاز با معبود یکتا ی خود، نیاز ها و حاجت خود ر ا بر آورده کنند
در این سنت دین زنان از ابتدا تا انتها ی این آیین با نیت های درونی خود مهر سکوت بر لب می زنند و تنها با زمزمه و ذکر کلمه الله و یا فرستادن صلو ات بر محمد (ص) و خاندان پاکش مسیر حرکت خود ر ا ادامه می د هند.



شارژ سریع موبایل