فشار خون یکی از علائم اصلی حیات می باشد.هنگامی که سرخرگهای بزرگ، قابلیت ارتجاع و استحکام طبیعی خود را از دست بدهند و عروق کوچک نیز باریکتر شوند فشار خون بالا میرود. فشار خون بالا گاهی "کشنده بیسر و صدا " نامیده میشود ، زیرا تا مراحل انتهایی اکثرا هیچ علامتی ندارد.
علایم و نشانه های فشار خون بالا
متاسفانه در بسیاری از موارد ٬ بیماری فشار خون بالا ٬ دارای نشانه یا علائم خاصی نمی باشد. در چنین مواردی تنها راه تشخیص بالا بودن فشار خون ٬ اندازه گیری آن است. اندازه گیری فشار خون یکی از اولین کارهایی است که پزشکان محترم هنگام معاینه ی بیمارانشان در هر نوبت انجام می دهند و این کار نقش مهمی در تشخیص به هنگام بیماری فشار خون دارد.
از بین هر چهار نفر احتمال دارد یک نفر مبتلا به فشار خون بالا باشد. بنابراین اندازه گیری مرتب فشار خون حداقل هر شش ماه یک مرتبه ٬ به همه توصیه می شود. بعضی از افرادی که فشار خون بسیار بالایی دارند ٬ اوایل صبح ٬ گاهی سردردی احساس می کنند که کم کم در طول روز از درد آن کاسته شده و برطرف می شود.
به طور کلی بعضی علائم فشار خون بالا در زیر ذکر شده است که بعضی از آن ها مستقیما و بعضی غیر مستقیم نشان دهنده ی فشار خون بالا است :
- سردرد ٬ سرگیجه
- تپش قلب
- خستگی و بی حالی
- کم شدن دید یا تاری آن ( ضعیف شدن چشم )
- درد قفسه ی سینه
- مشاهده ی خون داخل بینی یا ادرار
- تنگی نفس شدید
- کرختی و مورمور شدن دست و پاها
- تهوع و استفراغ و ...
پیشگیری از بیماری فشارخون بالا
1- عدم مصرف سیگار و مشروبات الکلی
2- اندازه گیری فشار خون حداقل هر شش ماه یک بار
3- کنترل وزن ، کم کردن حتی یک کیلوگرم از وزن برای کنترل فشار خون مفید است.
4- انجام مرتب ورزش، ۳۰ دقیقه ورزش در روز بهترین راه مبارزه با پرفشاری خون است.
5- کم کردن مصرف نمک و غذاهای چرب و استفاده از گوشت سفید به جای گوشتهای قرمز در پیشگیری و کنترل فشار خون بالا بسیار مفید است.
6- داشتن رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات ، لبنیات کمچرب و غذاهای حاوی پتاسیم نظیر دانههای سبوسدار و خشکبار در پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا بسیار مفید است.
7- زنان باردار باید مرتب برای معاینه پیش از زایمان به پایگاه های بهداشتی درمان و خانه بهداشت مراجعه کنند تا کارشناسان بهداشت بتوانند به پرفشاری احتمالی خون پی ببرند و فشار خون آنها به موقع کنترل شود.
8- مواد حاوی كافئین از قبیل قهوه،چای ،نوشابههای كولا و شكلات، سبب افزایش فشارخون میشوند و باید در حد اعتدال مصرف شوند.
9- خانم هایی که قرصهای پیشگیری از بارداری استفاده می کنند باید فشار خون خود را مرتب کنترل نمایند.
10- برای پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا باید از مصرف سوسیس، كالباس، كنسرو گوشت، برگرها و سایر فرآوردههای گوشتی به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم و همچنین پرهیز ازمصرف سبزیهای كنسروشده در آب نمك، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات شور پرهیز کرد.
11- اجتناب از مصرف غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه ی حرارتهای بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می شوند، و عدم استفاده ی چند باره از روغنهای آشپزی در پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا موثر است.
12- کنترل استرس ، زیرا یکی از عوامل بال رفتن فشار خون که بسیار سریع هم عمل می کند، استرس و عصبانیت است.
13- استراحت روزانه به میزان کافی برای کنترل فشار خون مفید است،زیرا کار کردن بی وقفه بیشترین فشار را بر سلامتی فرد وارد خواهد کرد.
14- انجام ورزشهایی مثل پیاده روی، شنا، دوچرخه سواری برای پایین آوردن فشار خون مفید هستند بنابراین حداقل ۳ بار در هفته و هر بار حداقل ۳۰ دقیقه باید ورزش کرد.