شاید كودك شما نتواند حالی را كه تجربه میكند با جزئیات كامل و حتی گاهی به درستی برایتان شرح دهد. شاید وقتی كه معده درد عذابش میدهد، شما را با گفتن «دلم درد میكنه!» گمراه كند یا شاید درد چشمش را برای شما «سردرد!» جلوه دهد. شاید كودك شما از خودتان نام دردی را شنیده باشد و گاهی بدون آنكه احساسش كند، شكایتی مشابه آنچه را که شما میگفتید مطرح كند و خلاصه شاید گاهی بهخاطر جلبتوجه شما خودش را به ناخوشی بزند.
تب شدید
تب 38 درجه یا بالاتر اگر در سن كمتر از سه ماهگی اتفاق بیفتد، میتواند یك علامت هشداردهنده باشد. اگر یك كودك سه تا شش ماهه، تبش از 38 درجه بالاتر برود و اگر كودكان بین 6 ماه تا دو سال، دچار تبی بالاتر از 5/39 درجه شوند، باید موضوع را جدی بگیرید.
اگر كودك زیر سه ماه دچار تب بالاتر از 38 درجه شود، به سرعت باید برای درمان به بیمارستان مراجعه شود. در این سن اگر عفونتهایی مثل عفونت ادراری دلیل تب باشد، ممكن است در زمان كوتاهی تمام بدن را درگیر كند. البته اغلب، ویروسها دلیل بالا رفتن دمای بدن كودكان هستند اما برای اطمینان موضوع باید با جزئیات بیشتری بررسی شود.
تب طولانی
تب همراه با سردرد
تبی را كه با اسپاسم گردن و سردرد در كودكان همراه میشود نمیتوان نشانه خوبی ارزیابی كرد. كودكان به ندرت دچار سردرد میشوند و اگر از این موضوع شكایت كردند، باید آن را با جدیت بررسی كنید.
این نشانهها میتواند خبر از ابتلای كودك شما به مننژیت دهد. اگر فرزند شما مننژیت داشته باشد تحریكپذیر و بیقرار میشود و ممكن است كماشتها شود. اسهال و استفراغی كه با این علایم همراه میشود هم میتواند احتمال ابتلا به این بیماری را تقویت كند. اگر دانههای قرمز پوستی در تمام بدن كودكتان دیده شود یا پوستش حالت نقطه نقطه بیرنگ یا آبی باشد و این علائم با اختلال در تنفس یا تشنج همراه شود، باید موضوع را جدی بگیرید.
جوشهای دایره شكل
كبودی بیش از حد و یا جوشهای دایره شكلی كه وقتی پوست را فشار میدهیم برای چند ثانیه محو نمیشوند، نشانههای خوبی برای سلامت كودك شما تلقی نمیشوند.
دانههای مشكوكی كه روی پوست كودك شما دیده میشود، میتواند خبر از ابتلای او به آلرژی و یا واكنش آلرژیك بدنش به یك ماده یا غذای خاص باشد. اگر این دانهها با تنگی نفس و خستگی مزمن همراه شد، حتما باید آنها را جدی بگیرید. گذشته از این، كبودیهای بهظاهر بیعلتی كه روی پوست كودك شما دیده میشود، ممكن است از نشانههای ابتلای او به مشكلات خونی و انعقادی باشد.
خالهای عجیب و غریب
خالی كه یكدفعه روی پوست كودك شما سر و كلهاش پیدا شده، میتواند به اندازه خالی كه تغییر شكل داده، مشكوك و دردسرساز باشد.
خالی كه پارهپاره شده، تغییر رنگ و یا اندازه داده و یا تازه سر و كلهاش پیدا شده، میتواند یك نشانه هشدار باشد. همیشه دیدن این نشانهها به معنای به خطر افتادن جان كودك شما نیست اما در بسیاری موارد، ابتلا به سرطان پوست خودش را با این خالهای مشكوك نشان میدهد. به همین دلیل است كه نباید این نشانه را سرسری بگیرید؛ در این شرایط لازم است فورا با پزشك كودكتان در این مورد مشورت كنید و در صورت لزوم از خال مشكوك نمونهبرداری كنید.
جان کودکتان در خطر است!
اگر این علایم را در فرزندتان میبینید، بدون درنگ روانه بیمارستان شوید.
درد ناگهانی معده
درد معدهای كه در سمت راست و پایین احساس میشود یا بهطور ناگهانی میآید و میرود را میتوانید یك نشانه مشكوك و نیازمند درمان تلقی كنید.
اگر فرزند شما سمت راست و پایین معدهاش احساس درد میكند، از او بخواهید بالا و پایین بپرد. اگر این كار برای كوچولوی شما سخت بود، میتوان حدس زد كه او از آپاندیسیت رنج میبرد. اگر چه آپاندیس سمت راست و پایین شكم قرار دارد اما درد ناشی از آن میتواند در اطراف ناف و یا پایین معده هم احساس شود. در صورتی كه ویروسهایی كه به معده حمله میكنند دلیل این درد باشند، احتمالا همراه با درد كودكتان واكنشهایی مثل تب، استفراغ و یا اسهال را هم نشان میدهد. اما به هر حال برای پیدا كردن علت اصلی، باید با پزشك كودكتان مشورت كنید و درمان را در صورت لزوم آغاز كنید.
اگر فرزند شما كمتر از چهار سال سن دارد و از معدهدردی كه چند ثانیه قطع میشود و دوباره آغاز میشود شكایت میكند، ممكن است به یك اختلال جدی و خطرساز روده دچار شده باشد. اگر چنین دردی با مشاهده خون در مدفوع همراه شد، دیگر دلیلی برای یك دقیقه وقت تلف كردن باقی نخواهد ماند.
سردرد همراه با استفراغ
سردردی را كه در آغاز صبح و به محض بیدار شدن، كودكتان از آن شكایت میكند یا اینكه در میانه شب او را از خواب بیدار میكند، به ویژه اگر با تهوع و استفراغ همراه باشد باید یك نشانه خطر تلقی كنید.
این نشانهها میتواند خبر از ابتلای كودك شما به میگرن دهد. میگرن در كودكان اگرچه مشكلی آزاردهنده است اما خطرناك نیست و اغلب از اعضای فامیل یا خانواده به ارث میرسد. با این وجود سردرد همراه با استفراغ در شب و ابتدای صبح، میتواند از مشكل جدیتری در مغز و اعصاب حكایت كند كه باید توسط متخصص آن را بررسی و برای درمانش اقدام كنید.
كم شدن ادرار
خشكی دهان و لبها، كاهش ادرار، پوست خشك، استفراغ یا اسهال شدید كودكتان را حتما جدی بگیرید و تصور نكنید كه گرمای تابستان دلیل بروز این نشانههاست.
همه این نشانهها میگویند كه بدن كودك شما آب زیادی را از دست داده است و باید به سرعت درمان شود. از دست رفتن آب بدن میتواند تا از دست رفتن سطح هوشیاری فرزند شما و به خطر افتادن سلامتش پیش برود. تصور نكنید كه با مشكل جدیای روبهرو نیستید. شاید تا رسیدن كودكتان به این مرحله، چیزی باقی نمانده باشد. پس درحالی كه سعی میكنید به كودكتان مایعات بیشتری بخورانید، سری هم به یك بیمارستان شبانهروزی كودكان بزنید و از اینكه خطری سلامت و جان كودك شما را تهدید نمیكند مطمئن شوید.
لبهای آبی
اگر لبهای كودك شما آبیرنگ شده یا اینكه در اطراف دهان او تغییر رنگ واضحی مشاهده میكنید، یعنی سلامت كودك شما در خطر است. در صورتی كه این نشانهها با دشواری در تنفس، درد قفسه سینه، نفسنفس زدن و یا شنیده شدن صدای سوت در زمان تنفس همراه میشود، یعنی مشكل فرزندتان جدی و وضعیتاش اورژانسی است.
شاید یك واكنش آلرژیك دلیل بروز همه این نشانهها باشد اما ابتلا به بیماریهایی مثل ذات الریه یا سیاه سرفه هم میتواند این نشانهها را ایجاد كند. در صورتی كه ریتم نفس كشیدن كودك شما بهشدت تند شده مشكل را جدی بگیرید. تعداد نفسهای او در 30 ثانیه را بشمارید و میزانش را در دو ضرب كنید. عدد به دست آمده در نوزادان نباید كمتر از 60، در بچههای زیر یك سال كمتر از 40 و در كودكان 1 تا 3 ساله نباید از 30 كمتر باشد. اگر كودك شما بین 4 تا 10 سال سن دارد، این عدد برای او نباید از 24 كمتر شود.
استفراغ بعد از زمین خوردن
اگر كودك زیر شش ماه شما بعد از زمین خوردن و یا ضربه خوردن به سرش علائمی مثل استفراغ یا كم شدن هوشیاری را نشان میدهد، آنها را جدی بگیرید.
در چنین شرایطی هیچ زمانی برای تلف كردن ندارید. ممكن است كودك شما دچار صدمات مغزی جدی شده باشد و اگر تنها كمی دیر به بیمارستان برسانیدش، جبران صدمات وارد شده دشوار یا غیرممكن میشود. مهم نیست كه كودكتان از چه ارتفاعی افتاده و یا چه چیز به سرش خورده؛ این نشانهها را در هر حال باید جدی بگیرید.