گرگرفتگی احساس گرمای شدید است که از سر و گردن شروع می شود و کل بدن را فرا می گیرد.
در حالت گرگرفتگی، پوستتان یک مرتبه سرخ می شود، درست مثل اینکه از خجالت قرمز شده باشید. گرگرفتگی باعث تعریق شدید نیز می شود و بعد از فروکش کردن آن، احساس سرما و لرز می کنید.
اگرچه سایر مشکلات هورمونی نیز می توانند باعث گرگرفتگی شوند، ولی این مشکل معمولا در اثر یائسگی در زنان رخ می دهد.
گرگرفتگی بیشتر در خانم هایی که نزدیک به دوران یائسگی هستند و یا یائسه شده اند، دیده می شود. البته باید گفت تمام خانم های یائسه هم دچار این حالت نمی شوند.
یائسگی دوره ای از زندگی خانم هاست که قاعدگی آنها برای همیشه متوقف می شود. در حقیقت گرگرفتگی، شایع ترین علامت یائسه شدن است.
اینکه گرگرفتگی هر چند وقت یکبار اتفاق بیفتد، از یک خانم به خانم دیگر فرق می کند، اما معمولا یک یا دو روز تا یک ساعت می باشد.
روش های مختلفی برای درمان گرگرفتگی وجود دارند که در مطلب بعدی آنها را برایتان خواهیم گفت.
نشانه های گرگرفتگی
- احساس گرمای ناگهانی که از قسمت بالایی بدن و صورت شروع می شود.
- قرمزی پوست همراه با احساس داغ شدن
- ضربان تند قلب
- تعریق شدید
- احساس لرز بعد از فروکش کردن گرگرفتگی
تناوب بروز گرگرفتگی متغیر است، ممکن است چند بار و یا به دفعات زیاد در طی شبانه روز دچار این حالت شوید.
هر دفعه، گرگرفتگی بین 30 ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد.
حالت گرفتگی بیشتر در خواب شب رخ می دهد که باعث تعریق شبانه می شود.
در خانم های یائسه این حالت بیشتر از یک سال ادامه دارد، اما معمولا به طور خودبخود طی چهار تا پنج سال متوقف می شود.
اگر گر گرفتگی باعث آزار و اذیت شما می شود، برای درمان آن بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
دلیل گر گرفتگی
علت دقیق گرگرفتگی معلوم نیست، اما به عوامل متعددی بستگی دارد.
این عوامل شامل تغییر میزان هورمون های جنسی و تغییراتی در ترموستات بدن (هیپوتالاموس) است که نسبت به تغییرات جزئی دمای بدن حساس تر می شود.
گرگرفتگی بیشتر به دلیل یائسه شدن در خانم ها رخ می دهد، ولی می تواند در اثر سایر بیماری ها نیز باشد.
تغییرات پیچیده هورمونی همراه با افزایش سن، به خصوص کاهش میزان هورمون استروژن در خانم های یائسه، مهم ترین دلیل گرگرفتگی در آنهاست.
بروز اختلال در روند تنظیم حرارت بدن، باعث احساس گرمای شدید می شود، ولی نحوه دقیق تاثیر تغییرات هورمونی روی تنظیم حرارت بدن، کاملا معلوم نشده است.
البته مشکل گرگرفتگی در آقایان و در خانم های غیر یائسه نیز می تواند به دلیل مشکلات و بیماری های خاصی که روی تنظیم حرارت بدن تاثیر می گذارند، دیده می شود؛ به عنوان مثال سندرم کارسینوئید می تواند باعث گرگرفتگی شود. این سندروم در اثر وجود یک نوع تومور درون ریز که مقادیر زیادی هورمون سروتونین ترشح می کند، ایجاد می شود.
مصرف برخی داروها نیز می تواند باعث گرگرفتگی شود.
گاهی اوقات هم، عفونت شدید و یا سرطان باعث گرگرفتگی می شود که می تواند با تب و تعریق شدید در خواب همراه باشد.
عوامل خطر
عواملی که خطر ابتلا به گرگرفتگی را زیاد می کند، شامل موارد زیر است:
- سیگار : افرادی که سیگار می کشند، بیشتر دچار گرگرفتگی می شوند.
- چاقی: بالا بودن نمایه توده بدنی (BMI) با بروز بیشتر گر گرفتگی مرتبط است.
- فعالیت بدنی: اگر ورزش نکنید، در دوران یائسگی بیشتر دچار گرگرفتگی می شوید.
- نژاد: خانم های آمریکایی-آفریقایی تبار بیشتر از خانم های نژاد اروپایی گرگرفتگی را تجربه می کنند. همچنین گرگرفتگی در زنان نژاد ژاپنی و چینی، کمتر از زنان سفیدپوست اروپایی است.
- استرس و اضطراب : بررسی محققان ناشن داده است کنترل استرس و اضطراب، تکرر و شدت گرگرفتگی را در زنان یائسه کاهش می دهد.
عوارض
گرگرفتگی در خواب شب و تعریق شدید ناشی از آن، شما را خواب بیدار می کند و به مرور باعث بروز بی خوابی مزمن در شما می شود.
اختلالات خواب نیز سرانجام باعث بروز مشکلات حافظه، اضطراب و افسردگی در برخی افراد می شود.
راه های تشخیص
گرگرفتگی یک علامت است، نه یک بیماری.
وضعیت سلامتی و بیماری های فرد از او پرسیده می شود. همچنین پزشک در مورد چگونگی گرگرفتگی سئوالاتی از او می پرسد، مثل اینکه چند مدت یکبار و یا چه موقع دچار این حالت می شوید؟ و یا اینکه علائم دیگری همراه با آن دارید یا نه؟
معمولا پزشک بر اساس گفته های فرد، گرگرفتگی را تشخیص می دهد.
همچنین، فرد را از نظر بدنی معاینه می کند.
برای تشخیص علت این مشکل، ممکن است پزشک آزمایش خون برایتان بنویسد.
آزمایش خون برای اندازه گیری میزان هورمون های خون و یا پیدا کردن علائم سایر مشکلات سلامتی مانند عفونت است که می توانند باعث گرگرفتگی شوند.
پزشک توسط آزمایش خون می تواند بفهمد خانمی که دچار گرگرفتگی می شود، آیا یائسه شده است یا نه.
