بشر برای سالم بودن و سالم زیستن به خواب نیاز دارد. اکثر متخصصان معتقدند هشت ساعت خواب شبانه یعنی معادل یک‌سوم شبانه‌روز برای همه لازم است، اما آیا می‌دانید علاوه بر ساعات خواب، نحوه خوابیدن نیز روی سلامت تاثیر می‌گذارد؟
خوابیدن به پشت، روی شکم، به پهلو یا به شکل جنینی جزو وضعیت‌های معمول خواب است که روی نحوه تنفس، وضع ستون فقرات و یا جریان خون تاثیر می گذارد.
در اینجا 8 نوع وضعیت مختلف خوابیدن و تاثیر آن بر سلامتی بدنتان را بیان می کنیم.
1- خوابیدن به پشت، دست‌ها در راستای بدن؛ مفید برای گردن
خوابیدن به پشت در حالی که دست‌ها در کنار بدن قرار داشته باشد، بهترین وضعیت خواب برای سلامت است. این نحوه خوابیدن برای ستون فقرات و گردن خوب است. البته باید حواستان باشد از بالش‌های خیلی بلند و نامناسب استفاده نکنید.
تنها ایراد این وضعیت خواب تاثیر آن روی تنفس است. افرادی که به این شکل می‌خوابند، بیشتر از بقیه خر و پف می‌کنند. در واقع خوابیدن به پشت ممکن است باعث مسدود‌شدن مجاری تنفسی شود که به آن «آپنه خواب» می‌گویند.
2- خوابیدن به پشت، دست‌ها بالا؛ مفید برای کمر و صورت
به این حالت خواب، وضعیت «ستاره دریایی» نیز می‌گویند. در این حالت فرد به پشت می‌خوابد و دست‌هایش به سمت بالا و دو طرف بالش قرار می‌گیرد. این وضع خواب برای کمر خوب است.
فرقی نمی‌کند دست‌ها را در دو طرف بالش قرار بدهید یا نه، خوابیدن به پشت در صورتی که دست‌ها را روی صورت نگذاشته باشید، برای پوست‌تان نیز مفید است.
این نحوه خواب باعث جلوگیری از بروز چین‌و‌چروک صورت و پوست سینه میشود. در حالت کلی خوابیدن به پشت باعث کاهش سوزش معده میشود.
این وضعیت خواب در خانم‌ها احتمال افتادگی سینه‌ها در سنین بالا را کاهش می‌دهد.
با این همه، در وضعیت ستاره دریایی احتمال آپنه خواب و خروپف زیاد است.
از دیگر نقاط ضعف این وضعیت، فشار زیاد به تاندون‌های شانه‌ها و کاهش جریان خون موضعی است که غالبا به تاندونیت (التهاب تاندون ها) منجر میشود.
3- خوابیدن به روی شکم؛ مراقب گردنتان باشید
خوابیدن به روی شکم به سلامتی‌تان آسیب می زند. سعی کنید هرگز در این وضعیت نخوابید.
این وضعیت خوابیدن باعث بروز کمردرد و گردن‌درد و چین و چروک پوست صورت میشود. خوابیدن روی شکم در خانم‌ها به خراب‌شدن پوست سینه نیز منجر میشود و در دراز مدت می‌تواند موجب دردهای مفاصلی در شما شود.
تنها مزیت این نوع خوابیدن، کاهش احتمال خر و پف شبانه است.
بی‌شک وقتی فرد روی شکم می‌خوابد و سر را داخل بالش فرومی‌برد، نمی‌تواند به درستی نفس بکشد. لذا بایستی فرد سر خود را در جهتی بگذارد که بتواند نفس بکشد؛ همین کار باعث بروز درد در گردن، سر و شانه‌ها میشود.
خوابیدن روی شکم می‌تواند باعث بروکسیزم (دندان‌قروچه) و درد در ناحیه فک صورت و یا سردرد شود.
4- وضعیت جنینی؛ کمردرد
این وضعیت درست مانند وضعیت قرارگیری جنین در شکم مادر است. در وضعیت جنینی، فرد به پهلو دراز می‌کشد، در حالی که پاها را به داخل شکم جمع می‌کند، چانه را به بازوها نزدیک و دست‌ها را خم می‌کند.
بیشتر افراد به این صورت می‌خوابند و وضعیت نسبتا راحتی در نظر گرفته میشود، اما وضعیت خواب جنینی باعث بروز کمردرد و گردن‌درد میشود. علاوه بر این، خمیدگی بدن به سمت پایین مانع از تنفس عمیق خواهد شد.
در عوض وضعیت جنینی برای افرادی که خروپف می‌کنند و برای خانم‌های باردار شرایط مناسبی است.
5- خوابیدن به پهلو، دست‌ها در راستای بدن؛ مراقب چین و چروک پوستی باشید
متخصصان معتقدند، خوابیدن به پهلو برای ستون فقرات مفید است.
خوابیدن به پهلو و قراردادن دست‌ها در راستای بدن باعث میشود ستون فقرات در حالت طبیعی خود قرار داشته باشد. به این ترتیب باعث کاهش کمردرد و گردن‌درد میشود.
به عقیده متخصصان، خوابیدن به پهلو و همچنین استفاده از بالشی کوچک بین زانوها می تواند از فشار زیاد به مهره های کمر و نیز عضلات و رشته های عصبی متصل به ستون فقرات بکاهد.
خوابیدن به پهلو موجب کاهش رفلاکس اسید معده (برگشت اسیده معده به مری) میشود، خروپف کمتر میشود و برای خوابیدن در دوران بارداری مناسب است.
این نوع خوابیدن از آپنه خواب نیز پیشگیری می‌کند.
مشکل اصلی خوابیدن به پهلو، تاثیر آن روی پوست است. افرادی که به طور مرتب در این وضع می‌خوابند، بیشتر در معرض چین و چروک پوستی قرار می‌گیرند، چون پوست در تماس و ساییدگی با بالش و زمین قرار می‌گیرد.
احتمال افتادگی سینه‌ها در خانم‌هایی که در این شرایط می‌خوابند نیز بیشتر است.
6- خوابیدن به پهلو، دست‌ها مقابل بدن؛ احتمال کمر درد
خوابیدن به پهلو و قراردادن دست‌ها در مقابل بدن، همان فواید خوابیدن به پهلو و قراردادن دست‌ها در راستای بدن را دارد.
با این حال در این شرایط به دلیل بروز مشکلاتی در جریان خون و فشار به عصب‌ها، احتمال کمردرد و درد بازوها وجود دارد.
7- خوابیدن به پهلوی چپ یا راست؛ شانه‌ها و پاها در عذاب
اگر به پهلو می‌خوابید باید حواستان باشد به پهلوی چپ می‌خوابید یا راست. خوابیدن به پهلوی راست باعث افزایش سوزش معده میشود؛ در صورتی که خوابیدن به پهلوی چپ اعضای داخلی مانند کبد، ریه‌ها و معده را به زحمت می‌اندازد.
پزشکان به خانم‌های باردار توصیه می‌کنند که به پهلوی چپ بخوابند، اما بهتر است حواستان باشد که به طور مداوم به یک پهلو نخوابید.
خوابیدن طولانی‌مدت روی یک پهلو باعث میشود فشار زیادی به شانه‌ها و پاها وارد شود.
نتایج پژوهشی که در دانشگاه کالیفرنیا انجام شده است، نشان می‌دهد افرادی که همیشه روی یک پهلو می‌خوابند، بیشتر در معرض سنگ کلیه قرار می‌گیرند.
بررسی‌های انجام شده روی 93 بیماری که به سنگ کلیه مبتلا بودند نشان داده است سنگ کلیه 79 درصد این افراد در سمتی قرار دارد که روی آن خوابیده‌اند.
8- خوابیدن با چند بالش؛ مفید برای ستون فقرات
در هر حال، هر کدام از ما عادت‌های مخصوص به خودمان را داریم و وضعیت خوابیدن از این عادت‌ها مستثنا نیست. تا حد امکان وضعیت خوابیدن‌تان را اصلاح کنید، اما در هر حالت برای داشتن خوابی راحت بهترین کار استفاده از چند بالش است.
افرادی که به پشت می‌خوابند، می‌توانند یک کوسن کوچک زیر گودی کمرشان قرار دهند. قراردادن یک بالش کوچک دیگر زیر ران‌ها برای افرادی که به پشت می‌خوابند باعث حمایت بیشتر از مفاصل‌شان خواهد شد.
افرادی که به پهلو می‌خوابند، باید یک بالش کوچک بین زانوهایشان بگذارند.
توصیه میشود برای زیر سرتان از بالش‌های ارتوپدی استفاده کنید تا انحنای طبیعی گردنتان را حفظ کند.
بالش های طبی در کاهش فشار وارده به مهره های گردن و قسمت فوقانی ستون فقرات، حفظ انحنای طبیعی ستون مهره ها، حفظ وضعیت مناسب سر نسبت به بدن و کاهش کشیدگی های ستون مهره ها موثر می باشند.
بالش های طبی در مواردی که مشکلات آرتروز گردن و یا ناراحتی های ستون مهره ها مانند دیسک کمر و دیگر مشکلات وجود دارند می توانند کمک کننده باشند.
بالش های طبی همچنین به حفظ وضعیت صحیح ستون مهره ها در قسمت های بالا (گردن) و پایین (کمر) ستون فقرات کمک می کنند.
با توجه به جنس پلی اورتان و ساختمان دارای انحنا و شیار، بالش های طبی همچنین می توانند از تعریق بیش از حد در حین خواب جلوگیری نمایند.
