سؤال: اگر برای مدت لنزهای طبی را در نیاوریم، چه اتفاقی می‌افتد؟
جواب: هیچی! میکروب چشم‌هایمان را می‌خورد.
هرچند این قضیه شبیه افسانه‌های عامیانه و قصه‌های خاله‌زنکی شبه‌علمی درباره انگل‌های فضایی توی لباس و کرم‌های نامرئی توی بادمجان و دم سمی مارمولک‌های بدبخت به نظر می‌رسد که هر از چندی ای‌میل‌ها و شبکه‌های رسانه‌ای را اشغال می‌کند، اما این‌طور نیست و این قصه واقعیت دارد و دختری تایوانی به نام لیان کائو (Lian Kao) به دلیل نگه‌داشتن لنز تماسی در چشمش، واقعاً بینایی خود را از دست داد.
فضای میان لنزهای تماسی و چشم برای رشد جانداران ذره‌بینی مثل باکتری‌ها بسیار مناسب است، به ویژه آن‌هایی که از اکسیژن فراری هستند و عاشق خوردن قرنیه هستند. اما در این میان اصلی‌ترین تهدید، مربوط به میکروبی تک‌یاخته‌ای به نامAcanthamoeba است. این موجود باکتری نیست، بلکه یکی از خویشاوندان تک‌یاخته‌ای جانوران با ساختار سلولی شبیه جانوران و گیاهان است (مثلا دارای اندامک‌هایی مانند هسته سلولی است). چشمان کیائو نیز پس از شش ماه نگه‌داشتن لنزهایش قربانی حضور این تک‌یاخته‌ای جانورمانند شد.
این موجود مستقیماً از خود قرنیه تغذیه نمی‌کند، بلکه از باکتری‌هایی که روی سطح چشم رشد می‌کنند، تغذیه می‌کند. عفونت‌های باکتریایی روی قرنیه کائو رشد کرده بود، بنابراین Acanthamoeba روی چشمان کائو جشن می‌گیرد و زاد و ولد می‌کند. سپس جمعیت Acanthamoeba برای خوردن باکتری‌های بیشتر، به درون قرنیه کائو نقب می‌زند و قرنیه را خراب می‌کند.
عارضه شاخی‌شدن آمیبی قرنیه (Acanthamoebic keratitis) از لنزهای تماسی آلوده و ضدعفونی‌نشده ناشی می‌شود. تمیزکننده‌های لنزهای تماسی که نتوانند لنزها را از آلودگی Acanthamoeba بزدایند، باید دور ریخته و تعویض شوند.
«عارضه شاخی‌شدن آمیبی (Acanthamoebic keratitis) نتیجه وحشتناک مراقبت نادرست از چشم‌ها در برابر لنزهای تماسی است.»
لنزهای ضدعفونی‌نشده تهدیدی بزرگ برای سلامت چشم‌ها هستند، اما از آن بدتر، بیرون نیاوردن لنزها از چشم است. گویا کائو برای مدت شش ماه لنزهایش را در چشم نگاه‌داشته بود و نه تنها با آن‌ها خوابیده، بلکه شنا هم کرده بود. استخرهای شنا حاوی Acanthamoeba هستند و این موضوع به شدت خطر شناکردن با لنز را افزایش می‌دهد.
کمبود اکسیژن موجب می‌تواند باعث تخریب بافت اپی‌تلیال (بافت پوششی) شود و زخم‌هایی ذره‌بینی ایجاد کند که محل خوبی برای رشد باکتری‌ها و ایجاد عفونت هستند. به این ترتیب باکتری‌ها به سادگی به بقیه چشم سرایت می‌کنند و زمینه‌ای مناسب برای ایجاد جمعیت‌های باکتریایی و رشد جمعیت‌های دیگر مثل Acanthamoeba ایجاد می‌کنند.
«Acanthamoeba»
گاهی اوقات پیوند قرنیه می‌تواند آسیب ناشی از این عفونت‌ها را بهبود دهد، اما تضمینی برای درمان موفقیت آمیز این درمان وجود ندارد، زیرا وقتی عفونتی این‌چنینی به سراغ چشم آمد، رها شدن از دست آن بسیار دشوار خواهد بود.
درد مختصر، سرخی چشم و تاری دید علائم ابتلا به شاخی‌شدن آمیبی قرنیه هستند، اما متأسفانه درد این بیماری آن‌قدر شدید نیست که بیمار را وادار به مداوا کند و تنها زمانی احساس خطر جدی می‌شود که دیگر راهی برای بازگشت وجود ندارد. شستن دست‌ها پیش از تعویض لنزها، نقش مهمی در پیشگیری از این بیماری دارد.
