گوشتان بشدت می‌خارد و از آنجا که دسترسی به مجرای داخلی گوش بسادگی ممکن نیست، دلتان می‌خواهد گوش پاک‌کنی را داخل مجرای گوشتان کنید و با چرخاندن مکرر آن، از شر خارش آن راحت شوید. ولی پیش از آن‌که دست به چنین اقدامی بزنید توجه داشته باشید خارش گوش تحت تاثیر چنین مداخلات و مراقبت‌های نادرستی ایجاد و تشدید می‌شود.
البته ناگفته نماند برخی بیماری‌ها نیز ممکن است با عوارضی چون خارش گوش همراه باشد که تشخیص درست آنها به درمان موثر این عارضه آزاردهنده کمک می‌کند.
حساسیت‌های پوستی گوش خارجی و مخاط بینی و گلو، بیماری‌های مختلف پوستی مثل اگزما، پسوریازیس، عفونت‌های میکروبی و قارچی، تماس با مواد محرک و شیمیایی، تومور‌های گوش، ورود جسم خارجی به گوش، خشکی پوست، تغییر مقدار و نوع واکس گوش، شوره سر و گوش، خشکی هوا، آلرژی بینی و سرماخوردگی، سینوزیت و نیز عوامل عصبی و روحی به بروز خارش در گوش منجر می‌شود.
با افزایش سن به علت تغییرات پوستی و خشک‌تر شدن پوست و افزایش بیماری‌های مرتبط با آن، خارش گوش بیشتر می‌شود. در خانم‌ها نیز این عارضه با تغییرات هورمونی و حساس‌تر بودن از نظر روحی بیشتر دیده می‌شود. در کودکان نیز معمولا آلرژی‌های پوستی تنفسی، عفونت‌ها و ورود جسم خارجی عامل خارش است.
مجرای گوش خارجی، کانالی به طول سه سانتی‌متر و با قطر حدود هشت تا نه میلی‌متر با کمی خمیدگی است. این مجرا به طور طبیعی با ماده‌ای چرب به‌نام جرم یا واکس ترشح شده از طریق مجرای گوش پوشانده شده است که بتدریج با حرکت فک هنگام جویدن و تکلم خارج می‌شود.
نکته مهم اینجاست که وجود جرم به میزان معمول در گوش طبیعی و برای سلامت لازم است؛ چراکه مانع رشد قارچ و باکتری و ورود اجرام خارجی به گوش شده و نیز از رسیدن رطوبت هنگام استحمام و شنا به پوست مجرا جلوگیری می‌کند.
به همین دلیل متخصصان گوش و حلق و بینی همیشه بر پرهیز از پاک کردن گوش تاکید می‌کنند. در واقع، خارش گوش نیز بر اثر خشک بودن و تحریک پوست مجرای خارجی گوش از سوی خود فرد ایجاد می‌شود.
با خارش گوش چه کنیم؟
تشخیص دقیق علت خارش گوش با معاینه از سوی پزشک مشخص می‌شود، ولی در صورتی که خارش همراه با کم‌شنوایی، درد، پری گوش و ترشح باشد، احتمال ابتلا به دیگر بیماری‌های گوش میانی و خارجی نیز مطرح می‌شود.
رعایت نکردن بهداشت فردی و پوست ممکن است سبب خارش شود، اما توجه داشته باشید گوش، توانایی تمیز کردن خود را دارد و نیازی به تمیز کردن آن نیست. بر این اساس، هیچ وسیله‌ای را نباید برای تمیز کردن و خاراندن وارد گوش کرد.
اگر گوش شما در اثر یک واکنش حساسیتی می خارد، از هر گونه محصولی که می تواند به طور بالقوه باعث تحریک گوش شود خودداری کنید که این شامل گوشواره های جدید و محصولات زیبایی است.
خشک کردن گوش با سشوار
یکی از ساده‌ترین کارهایی که می‌تواند خارش گوش را به حداقل برساند، استفاده از باد گرم سشوار، البته با فاصله مناسب از گوش است که پس از استحمام یا شنا مناسب می باشد.
در صورتی که خارش گوش همراه با کم‌شنوایی، سنگینی، ترشح یا خونریزی از گوش باشد، حتما نیاز به معاینه پزشکی دارد.
به بیان دیگر، وقتی درد در گوش احساس شود، خارش آن بیش از یک هفته ادامه پیدا کند، همراه با ترشح چرکی بدبو از گوش باشد یا ناحیه دور گوش قرمز شده باشد، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
گاهی نیاز به درمان‌های موضعی برای کنترل خارش گوش وجود دارد که پس از معاینه توسط پزشک تجویز می‌شود.
پزشک ممکن است درمان های زیر را تجویز کند:
- پماد آنتی بیوتیک
- روغن بچه برای نرم کردن پوست
- پماد کورتونی موضعی است که التهاب را تسکین می دهد
- محلول رقیق شده از الکل، اسید استیک، یا پراکسید هیدروژن
به یاد داشته باشید همیشه قبل از قرار دادن هر نوع پماد و یا قطره ای در گوش خود با پزشک متخصص مشورت کنید. قرار دادن چیزی در گوش می تواند التهاب را تحریک کند و سبب بدتر شدن مشکل گوش شما شود.
همچنین اگر پرده گوش شما آسیب دیده است، نباید از هیچ نوع پماد یا قطره ای در گوش خود استفاده کنید، مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد.
پیشگیری از خارش گوش
پیشگیری از خارش گوش با رعایت بهداشت فردی، خشک نگه داشتن گوش پس از استحمام و شنا، خودداری از تماس گوش با مواد شیمیایی و محرک بخصوص مواد آرایشی و از همه مهم‌تر دستکاری نکردن گوش و استفاده نکردن از گوش پاک‌کن ممکن است.
دستکاری گوش منجر به آن می‌شود که بتدریج پوست کانال گوش، نازک شده و ترشحات طبیعی چرب و نرم‌کننده مجرای گوش کاهش یابد و خارش آن افزایش پیدا کند و در نتیجه عفونت‌های مختلف به آن افزوده شود.
پس باید از خاراندن گوش به کمک هر وسیله خارجی پرهیز کرد. در واقع، عامل خارش گوش فقط باید با انجام معاینه از سوی متخصص گوش و حلق و بینی مشخص شده و راه درمانی مناسب برای رفع آن تجویز شود.
