اختلال شخصیت ضد اجتماعی ( سایکوپات ) از جمله اختلال های شخصیت است که به طرز نگران کننده ای شایع است . بسیاری از فیلم های سینمایی با محوریت این اختلال ساخته شده اند، اما در بعضی از آن ها ، پرداخت بهتر و دقیق تری به این اختلال شخصیتی شده است که به آنها اشاره خواهد شد.
به گزارش مووی مگ به نقل از بانی فیلم، اختلال شخصیت ضد اجتماعی ( سایکوپات ) از جمله اختلال های شخصیت است که به طرز نگران کننده ای شایع است . بسیاری از فیلم های سینمایی با محوریت این اختلال ساخته شده اند، اما در بعضی از آن ها ، پرداخت بهتر و دقیق تری به این اختلال شخصیتی شده است که به آنها اشاره خواهد شد.
قبل از هر چیز به برخی ویژگی های بالینی این افراد اشاره می کنیم . این افراد دچار تکانشگری ( رفتار عجیب و غریب و ناخوشایند ) هستند . هنگام صدمه زدن به دیگران احساس شرم یا پشیمانی ندارند. از تجربه های ناخوشایند خود نمی توانند تجربه بگیرند . خود خواهی شدید دارند و در عشق ورزیدن ناتوانند. دلشوره ندارند . ریاکار و غیر قابل اعتمادند و رفتارهای تهاجمی و زننده را با لایه ای از جذابیت سطحی و هوش ظاهری می پو شانند.
اثر بحث برانگیز کوبریک با نام «پرتقال کوکی» روایت گر اعمال خشونت آمیز شخصیتی ضد اجتماعی به نام الکس است که رهبر گروهی از جوانان تبهکار است. فیلم ، تصاویر خشن و ناراحت کننده کم ندارد که بدترین آنها صحنه قتل یک زن با مجسمه ای اروتیک بوسیله الکس است. برای درمان الکس از شرطی شدن استفاده می شود که نوعی طعنه به روش رفتار درمانی و به خصوص روش رفتاری اسکینر است. الکس بیشتر ویژگی های یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی را دارد از رفتارهای تهاجمی و زننده اش گرفته تا نداشتن شرم و پشیمانی از اعمال خشونت آمیزش.
در «سکوت بره ها» اثر جاناتان دمی با شخصیت ضد اجتماعی ماندگاری به نام هانیبال لکتر آشنا می شویم . که آنتونی هاپکینز با هنرمندی هر چه تمام این شخصیت را برای همیشه جاودانه کرده است . این فیلم بر اساس یکی از کتاب های توماس هاریس روانشناس آمریکایی ساخته شده است. فیلمی خوش ساخت که قاتلی عجیب و غیر متعارف به نام هانیبال لکتر را معرفی می کند که به سبب جنایت های وحشیانه اش 8 سال زندانی شده است. هانیبال ، روانپزشکی است که دچار اختلال شخصیت ضد اجتماعی است و برخورد او با استارلینگ ( با بازی جودی فاستر ) که دانشجوی با هوشی است بسیار جالب و جذاب از کار درآمده.
یکی از علت های اصلی پیدایش اختلال شخصیت ضد اجتماعی ، ناسازگاری بین پدر و مادر است . در فیلم «اگه می تونی منو بگیر» اثر درخشان اسپیلبرگ با فرانک آباگینل مواجهیم که والدینش از هم جدا شده اند و نگرانی او از این مسئله آغازگر رفتارهای ضد اجتماعی اش می شود . او با قیافه ای جذاب و خونسرد و با بی تفاوتی به فتارهایش ادامه می دهد و سال ها مأموران را به دنبال خود می کشاند بدون آنکه از کارهای خود احساس پشیمانی کند.
آرتورپن در « بانی وکلاید» زوج تبهکار جوان و جذابی را روایت می کند که دزدی ها و قتل های بسیاری انجام می دهند، اما در عین حال به صورت دو قهرمان در فیلم نشان داده می شوند. دو قهرمان که علیه سیستم معیوب آمریکایی و وضع نامناسب موجود شورش کرده اند و در پایان ، وسط تیرباران مأموران کشته می شوند . فیلمی که به خاطر قهرمان نشان دادند و تبهکار مورد انتقادهای زیادی قرار گرفت زیرا فیلم ، مخاطب را به همذات پنداری با شخصیتهای ضد اجتماعی خود همراه می کند.
الیور استون نیز در فیلم «قاتلین بالفطره» شخصیت های میکی ( با بازی وودی هارلسون ) و مالوری ( با بازی جولیت لوئیس ) را خلق می کند که قربانی ناملایمات و آسیب های روانی دوران کودکی خود بوده اند .آن دو در بزرگسالی با هم ازدواج می کنند و به همراه هم مرتکب قتل های زنجیره ای می شوند. خشونت و آدم کشی برای آنها بصورت تفریح درآمده و سرانجام بعد از ارتکاب 62 قتل دستگیر می شوند.
شخصیت ضد اجتماعی «هفت» اثر دیوید فینچر نیز با ویژگی های خاص خودش ماندگار شده است . یک قاتل با هوش و دیگر آزار ، کسانی را که مرتکب هفت گناه کبیره می شوند را به طرز فجیعی می کشد. هفت گناه پرخوری ، طمع ، تنبلی ، جسارت ، غرور ، خشم و شهوت . این شخصیت اعمال جنون آمیزش را در قالب قانونی خود ساخته بروز می دهد و نمونه ای از هولناک ترین شخصیت های سینمایی مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی است.
«زن افسون گر» فیلم برایان دی پالما نیز نمونه ای از حضور این اختلال بر پرده ی سینماست. این بار یک زن اعمال تبهکارانه انجام می دهد. زنی دورو و خشن ، دروغگو و البته افسون گر که با جذابیت ظاهری اش رفتارهای ضد اجتماعی مثل دزدی و قتل را مرتکب می شود و با فرار و تغییر هویت به کارهای تبهکارانه خود ادامه می دهد.
یکی دیگر از نمونه های جالب این اختلال در فیلم «عطر : داستان یک قاتل» اثر تام تیکور اتفاق می افتد. در این فیلم با شخصیتی مواجه می شویم به نام ژان باتیست که استعداد غیر عادی در زمینه حس بویایی دارد، اما آسیب های دوران کودکی از او یک قاتل زنجیره ای ساخته. قاتلی که در پی بوهای جدید است و با این بهانه انسان های زیادی را می کشد . این فیلم با داستانی هنرمندانه وضعیت روانی ناگوار یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضد اجتماعی را بیان می کند که بدون هیچ گونه دلشوره و پشیمانی و با ظاهری خونسرد مرتکب قتل های فجیع می شود.
