« دختر ناپدید شده » براساس رمانی به قلم خانم گیلیان فلین ساخته شده است که بی شباهت به اتفاقاتی که برای او در دوران بحران اقتصادی آمریکا رخ داد نیست. گیلیان فلین پیش از اینکه شروع به نوشتن کتابش که بعدها بسیار پر فروش شد کند، یک منتقد سینما بود و برای مجله معروف « سرگرمی های هفتگی » نقد منتشر می کرد اما پس از بحران اقتصادی مدتی خانه نشینی پیشه کرد و ایده نوشتن داستانهایش در همان زمان به ذهنش رسید. فلین خیلی سریع شروع به به نوشتن داستانهایش کرد و پس از انتشار ، استقبال بسیار خوبی از آنها بعمل آمد و تبدیل به یکی از پر فروش ترین کتاب ها در آمریکا شد. در ایران نیز کتاب « دختر ناپدید شده » با زبان انگلیسی منتشر شده است اما به نظر می رسد نسخه ای جدید از آن با ترجمه کوروش سلیم زاده به زودی به بازار عرضه خواهد شد که می تواند خبر بسیار خوبی برای خوانندگان کتاب باشد.
داستان فیلم درباره یک نویسنده سابق اهل منهتن نیویورک به نام نیک ( بن افلک ) می باشد که هم اکنون کار نویسندگی را رها کرده و به شهر میزوری بازگشته و یک کافه را اداره می کند. نیک همسری زیبا به نام اِمی ( رزموند پایک ) دارد که در آستانه جشن گرفتن پنجمین سالگرد پیوند مشترکشان می باشند. اما در سالگرد ازدواج این دو، ناگهان اِمی ناپدید می شود و نیک نیز پلیس را در جریان این موضوع قرار می دهد تا بتوانند همسرش را بیابند. برای بررسی موضوع، کاراگاه روندا ( کیم دیکنز ) و جیم ( پاتریک فاگیت ) به محل اعزام می شوند تا تحقیقاتشان را درباره ناپدید شدن اِمی آغاز کنند. آنها در جریان بررسی های خود متوجه لکه های خون مشکوکی بر روی کابینت آشپزخانه می شوند و این باعث می شود آنها به خودِ نیک مظنون شوند و...
« دختر ناپدید شده » را دیوید فینچر کارگردانی کرده که استعداد بسیار زیادی در سیاه کردن فضای داستان دارد و اینبار نیز این کار را به بهترین شکل ممکن انجام داده است. فینچر در جدیدترین ساخته اش، جامعه ای را متصور شده که شور و هیجان همیشگی اش را به دلیل رکود اقتصادی از دست داده است. این رکود اقتصادی به شدیدترین وجه ممکن بر روی شهر میزوری که محل رخداد داستان است سایه افکنده و نماهای بسته و تاریکی که فینچر از شهر و همچنین فروشگاه های بسته شده گرفته، به خوبی موفق به القای حس خفقان آوری شده که رکود اقتصادی به جامعه آمریکا تحمیل کرده و طراوت را از آن سلب کرده است.
نیک یک قربانی در شرایط بحرانی جامعه آمریکا در زمان رکود اقتصادی می باشد و به همین دلیل هم به شهر پدری اش بازگشته و یک کافه را اداره می کند. اما این فقط رکود اقتصادی نیست که باعث سخت تر شدن زندگی نیک گردیده بلکه ناپدید شدن همسرش مشکل دیگری است که گریبانگیر او شده است. یکی از جذاب ترین بخش های رمان « دختر ناپدید شده » تعلیق عالی و سیاه و سفید نکردن شخصیت های داستان بوده است که این ویژگی به بهترین شکل ممکن در نسخه سینمایی اقتباس شده است.نیمه ابتدایی فیلم که بیشتر حول محور مسائل جنایی و پلیسی قرار گرفته، با تعلیق بسیار خوبی همراه می باشد که به تماشاگر اجازه نمی دهد قدرت پیش بینی اتفاقات را داشته باشد. فینچر اگرچه نیک را در لحظات عدم حضور همسرش سراسیمه نشان می دهد اما همزمان با افزایش دقایق فیلم، حقیقت های نگران کننده ای را درباره او فاش می کند که باعث سردرگمی مخاطب می شود.
اما روند جنایی « دختر ناپدید شده » در نیمه دوم فیلم جایش را به فلاشبک ها و رابطه میان نیک و اِمی می دهد؛ روابطی که فراز و نشیب و پیچیدگی های رفتاری آن « دختر ناپدید شده » را به یکی از جذاب ترین آثار درباره " یک زندگی مشترک " تبدیل کرده است. فینچر در فصل دوم فیلم با بهره گیری از فلاشبک ، به بررسی کیفیت زندگی مشترک میان نیک و اِمی می پردازد که این فصل از فیلم به مراتب جذاب تر و پخته تر از نیمه اول فیلم به شمار می رود. در بخش دوم ما شاهد زندگی مشترک زوجی هستیم که به نظر می رسد به شناخت کافی درباره یکدیگر رسیده باشند اما یادداشت های اِمی این ذهنیت را درباره رابطه آنها از بین می برد و فصل تازه ای از دیدگاه ها در ارتباط با تمام وقایع پیشین زندگی مشترک این دو را در مقابل دیدگان نیک قرار می دهد.
فینچر با ظرافت و وسواس بسیار زیاد موفق شده حساس ترین فصل رمان « دختر ناپدید شده » یعنی رابطه میان نیک و اِمی و دیالوگ های روانشناسانه شان را به سینما بیاورد. رابطه میان نیک و اِمی سراسر فراز و نشیب است و فیلم تاکید بر آن دارد که ابداً هیچکس قادر به درک فرد دیگری نیست و اگرچه که خود آنها اعتقاد بر این دارند که شاید عاشق یکدیگر می باشند و در رابطه شان همه موارد را بررسی کرده اند اما ابدا اینطور نیست. « دختر ناپدید شده » در فصل دوم به بلوغ می رسد و تمام مقدمه چینی هایی که در نیمه ابتدایی فیلم انجام داده و تمام سرنخ هایی که به مخاطب داده را در فصل دوم به نتیجه می رساند؛ فینچر چنان با مهارت و وسواس این کار را انجام داده که می توان کمترین ایراد ممکن را بر آن گرفت.
با اینحال می توان به « دختر ناپدید شده » ایراداتی " غیر محتوایی " هم وارد دانست که از جمله آنها خشونت افسار گسیخه فیلم می باشد. رمان « دختر ناپدید شده » فلین فضایی تیره و تار را برای روایت داستانش برگزیده بود و حالا در روایت سینمایی نیز در همکاری مشترک فلین با دیوید فینچر، این فضا را حتی بیش از پیش با خشونتی عیان به رخ تماشاگر کشیده است. این خشونت از صحنه های حاوی ضرب و شتم تا تجاوز متغیر هستند و فینچر مانند گذشته ملاحظه ای در به تصویر کشیدن خشونت ها به خرج نداده که مشخصاً اتفاق تازه ای برای طرفداران وی به شمار نمی رود.
دیگر ایرادی که می توان به « دختر ناپدید شده » وارد دانست مدت زمان نزدیک به دو ساعت و نیم فیلم می باشد که برای روایت داستان بسته فیلم، کمی زیادتر از حد معمول به نظر می رسد. « دختر ناپدید شده » از لحاظ فرم روایت مطمئنا به توفیق می رسد و در نهایت نمی توان ایراد چندانی به آن وارد دانست اما زمان دو ساعت و نیمه فیلم که این مدت زمان قرار هست تماما بسته و در دیالوگ گویی بگذرد، شاید عده ای از تماشاگران سینما را تحت تاثیر قرار دهد و البته این دسته از تماشاگران نباید فراموش کنند که قرار هست دو ساعت و نیم به پای اثری بنشینند که رمانی 450 صفحه ای بوده است.
بن افلک و رزموند پایک ستاره های فیلم « دختر ناپدید شده » می باشند. فینچر که مدتی پیش از اکران فیلمش گفته بود بن افلک را از طریق جستجو در گوگل پیدا کرده و به این نتیجه رسیده که باید نقش اصلی فیلمش باشد، بازی بسیار خوبی از افلک گرفته است و بن افلک نیز به خوبی موفق شده شخصیت نامتعادل نیک را دقیقاً به همان سبک و سیاقی که خوانندگان رمان متصور می شدند به تصویر بکشد. افلک با بازی خوبش به تماشاگر اجازه نمی دهد که درباره گناهکار بودن یا نبودنش قضاوت کند و بازی اش هرگز به سمتی سوق پیدا نمی کند که تماشاگر را در تصمیم گیری دچار یقین کند. اما دیگر ستاره فیلم رزموند پایک است که بازی فوق العاده اش در « دختر ناپدید شده » می تواند یک نامزدی اسکار برایش به همراه داشته باشد. پایک باهوش و در عین حال زیرک است و صحنه های دو نفره اش با بن افلک بسیار تماشایی از آب درآمده است.
« دختر ناپدید شده » در مجموع اثری زنده و جذاب است که در فضای سیاهی که فینچر مانند همیشه ترسیم کرده، می تواند که در زمره آثار اقتباسی که مورد علاقه اسکار است جای بگیرد. نگاه بی برحمانه ای که فینچر به مقوله ازدواج داشته می تواند یک پُتک بزرگ برای افرادی باشد که عاشق پیشه هستند و فکر می کنند که به شناخت بسیار خوبی از یکدیگر دست پیدا کرده اند. « دختر ناپدید شده » مخاطبش را به تفکر درباره روابط زندگی وا می دارد و به ما اعلام می کند که عشق آتشین می تواند تبدیل به یک گرز آتشین در رابطه شود.
دختر ناپدید شده : Gone Girl
کارگردان : David Fincher
نویسنده : Gillian Flynn
بازیگران :
Ben Affleck...Nick Dunne
Rosamund Pike...Amy Dunne
Neil Patrick Harris...Desi Collings
Tyler Perry...Tanner Bolt
و...
ژانر : درام
رده سنی : R ( مناسب برای افراد بالای 17 سال)
زمان : 149 دقیقه
