یکی از معیارهای سنجش اعتبار یک جشنواره داوران آن است و عملکرد ضعیف یا قوی جشنواره فیلم فجر نیز در ادوار مختلف متاثر از داوران نیز بوده است.هیئت داوران جشنواره فیلم فجر در هر دوره نشانهای از کلیت رویکرد مدیریت به جشنواره پیش رو قرار میدهد.
معمولا ترکیب نسبتا دولتی داوران نتیجه آرا را نیز قابل پیشبینی میکند. در دورههایی که اکثریت با داوران دولتی جشنواره بوده، معمولا نتایج محافظهکارانهتر از آب درآمده و در مقاطعی که اسامی برجسته سینمای ایران در قامت داور ایستادهاند، نتیجه رایها قابل اعتمادتر و یا عملا سینماییتر بودهاند.
به نوعی میتوان ترکیب داوران را حاصل نگاه دبیر جشنواره به این رویداد سینمایی دانست، در عین حال طبیعی است که وقتی قرار باشد اسامی بزرگی که آثارشان را به جشنواره ارائه کردهاند کارهایشان داوری شود، باید نام داوران نیز در حد و اندازه کارگردانان باشد.
امسال یکی از سالهایی است که انتخاب داوران دشوار به نظر میرسید. افرادی که بتوانند به تماشای فیلمهای ابراهیم حاتمیکیا، کمال تبریزی، رخشان بنیاعتماد، مسعود کیمیایی، احمدرضا درویش، بهروز افخمی و ... بنشینند و نتیجه نظر و رای آنان در مورد فیلمهای این فیلمسازان قابل استناد باشد، ترکیبی حرفهای و کار آزموده باید باشند.
دبیر این دوره از جشنواره تلاش کرده با کنار هم قرار دادن نام کیانوش عیاری، پرویز شهبازی و مجتبی راعی در کنار هم، بتواند فیلمسازان را قانع کند که افرادی کاربلد آثار فیلمسازان مطرح این دوره را داوری میکنند و فرامرز قریبیان و فرهاد توحیدی از منظر خود در کنار محمد داودی و محسن شاهابراهیمی که به لحاظ فنی فیلمها را ارزیابی میکنند و هوشنگ گلمکانی که در مقام منتقد فیلم نگاهی فنی به آثار دارد، فیلمهای جشنواره را مورد داوری قرار میدهند.نکته قابل توجه اینجاست که قطعا داوران سرشناس و اسم و رسم دار میتوانند شائبه این را که زیر بار سفارش میروند و حاضرند رایشان را طبق نظر دبیر جشنواره تغییر دهند، کمرنگ میکند.نگاهی به داوران دورههای مختلف جشنواره فیلم فجر نشان میدهد که این رویداد سینمایی در کدام دورهها از حضور پررنگ سینماگران برجسته بهره برده است و در چه زمانی غلبه با افراد غیرسینمایی که با نگاه مدیریتی آثار را مورد بازبینی قرار میدهند، بوده است.
دوره برگزاری |
سال برگزاری |
اسامی هیئت داوران |
دوم |
1362 |
داوران مسابقه حرفهای: محمد بهشتی، مهدی حجت، اکبر عالمی، منوچهر عسگرینسب، مهدی کلهر، محمدعلی نجفی و سینا واحد. داوران مسابقه آماتوری: مرتضی پوراظهری، حمید دهقانپور و حجتالله سیفی. |
سوم |
1363 |
داوران نخستین فیلم: مهدی حجت، محمد خزاعی، سیفالله داد، اکبر عالمی و محمدعلی نجفی. |
چهارم |
1364 |
مسابقه سینمای ایران: مجید بهمنپور، کمال حاجسیدجوادی، فرید حاجکریمخان، محمد خزاعی، جلال رفیع، مهدی فریدزاده و منوجهر محمدی. |
پنجم |
1365 |
مسابقه سینمای ایران: محمد خزاعی، منوچهر عسگرینسب، محمدبافر کریمیان، منوچهر محمدی و عطالله مهاجرانی. |
ششم |
1366 |
مسابقه سینمای ایران: محمد بهشتی، محمد خزاعی، کریم زرگر، محمدباقر کریمیان و محمدعلی نجفی. نمایشگاه نمایشگاه پوسترها: بهترین پوستر و بهترین نمونه فیلم. |
هفتم |
1367 |
مسابقه سینمای ایران: محمدرضا بهزادیان، سیفالله داد، فرهاد فخرالدینی، ابارهیم فروزش و محمدباقر کریمیان. |
هشتم |
1368 |
مسابقه اصلی: سیفالله داد، فرهاد صبا، منوچهر عسگرینسب، هوشنگ کامکار و محمدباقر کریمیان. فیلمهای اول و دوم: عزتالله انتظامی، ناصر تقوایی، ابراهیم حاتمیکیا، محمدحسین حقیقی و تورج منصوری. هیئت داوران مواد تبلیغی: ایرج تقیپور،حسین خسروجردی و حبیب صادقی. |
نهم |
1369 |
مسابقه اصلی: ابراهیم حاتمیکیا، علیرضا شجاعنوری، فرهاد صبا، منوچهر عسگرینسب و محمدعلی نجفی. داوران مواد تبلیغی: محمد احصایی، محمدمهدی دادگو و محمود کلاری فیلمهای اول و دوم: رخشان بنیاعتماد، علیرضا رئیسیان، کیانوش عیاری، پروانه معصومی و رسول ملاقلیپور. بینالملل: دیوید اشترایف، مانوئل پرزپارس، پل کامس، کیوشیرو کوساکابه، داریوش مهرجویی و آرونا واسودف. |
دهم |
1370 |
مسابقه اصلی سینمای ایران: بهروز افخمی، خسرو سینایی، فرهاد صبا، رسول ملاقلیپور و پرویز مقدم. داوران اول و دوم: محمود ارژمند، جهانگیر الماسی، ابراهیم حاتمیکیا، عطالله حیاتی و یدالله صمدی. |
یازدهم |
1371 |
فیلمهای اول و دوم: سیدمرتضی آوینی، عزتالله انتظامی، عزیزاله حمیدنژاد، سیدمهدی شجاعی و اسفندیار شهیدی. |
دوازدهم |
1372 |
فیلمهای اول و دوم: سیدمهدی شجاعی، جواد شمقدری، عباس کیارستمی، مجید مجیدی و فریدون ناصری. مواد تبلیغی: سعید صادقی، سیدمحمد فدوی و اصغر فهیمی. |
سیزدهم |
1373 |
داوران فیلمهای اول و دوم: محمد رجبی، ابراهیم حاتمیکیا، خسرو سینایی، جواد شمقدری و ابراهیم فروزش. |
چهاردهم |
1374 |
داوران فیلمهای اول و دوم: مسعود جعفریجوزانی، محمد رجبی، خسرو سینایی، جواد شمقدری و نادر طالبزاده. |
پانزدهم |
1375 |
فیلم اول و دوم: جهانگیر الماسی، محمد رجبی، نادر طالبزاده، ابراهیم فروزش و رسول ملاقلیپور. |
شانزدهم |
1376 |
هیئت داوران بینالملل: ساندیپ رای، تادائو ساتو، ژا میشل فرودون، عباس کیارستمی و مارکو مولر. سینمای ایران: عزتالله انتظامی، کیومرث پوراحمد، احمدرضا درویش، فرشته طائرپور و مجید مجیدی. |
هفدهم |
1377 |
مسابقه سینمای ایران: احمدرضا درویش، یدالله صمدی، کیانوش عیاری، فرهاد مهرانفر و داود میرباقری. بینالملل: شیام بنگال، وانگ ژونژنگ، کیوشی کوروساوا، محمد ملص و داریوش مهرجویی. |
هجدهم |
1378 |
مسابقه سینمای ایران: شهرام اسدی، محمد بزرگنیا،امین تارخ، کمال تبریزی و نعمت حقیقی. |
نوزدهم |
1379 |
مسابقه سینمای ایران: مجتبی راعی، جواد طوسی، فرامرز قریبیان، رسول ملاقلیپور، تورج منصوری، سیدضیا هاشمی و محمدرضا هنرمند. |
بیستم |
1380 |
مسابقه سینمای ایران: داریوش ارجمند، بابک بیات، پرویز پرستویی، کیومرث پوراحمد، نعمت حقیقی، مجید مجیدی و هارون یشایایی. مسابقه سینمای بین الملل: داریوش خنجی، زنده یاد سیفالله داد، موریتس دوهادلن، خالد صدیق و بنگت فورسلند. |
بیست و یکم |
1381 |
مسابقه سینمای ایران: گلاب آدینه، محمد بزرگنیا، کامبوزیا پرتوی، محمدرضا جعفری جلوه، رسول صدرعاملی، کیانوش عیاری، مهرداد فخیمی و مهرداد فرید. مسابقه سینمای بینالملل: کریستف زانوسی، تاد سولاندز، سدومیر کولار، داریوش مهرجویی و رولند جافه. |
بیست و دوم |
1382 |
مسابقه سینمای ایران: محمد بزرگنیا، ابوالحسن داودی، محمد داودی، مجتبی راعی، مهدی شجاعی، مینو فرشچی و علی نصیریان. مسابقه سینمای بینالملل: مجید مجیدی، یان تروئل، شارل تسون، عادل حسنی، هلما ساندرز برامز، الیا سلیمان و علیرضا شجاعنوری. |
بیست و سوم |
1383 |
مسابقه سینمای ایران: حمید دهقانپور، عزیز ساعتی، فرامرز قریبیان، حسین کرمی، منوچهر محمدی، داریوش مهرجویی و محمدعلی نجفی. مسابقه سینمای بینالملل: آتیلا درسای، احمدرضا درویش، کارن شاه نظر اف، علیرضا شجاعنوری، جمشید عثمان اف و کولت نوفال. |
بیست و چهارم |
1384 |
مسابقه سینمای ایران: پرویز پورحسینی، احمدرضا درویش، مهدی شجاعی، فرهاد صبا، رسول صدرعاملی، مجید مجیدی و اکبر نبوی. مسابقه سینمای بینالملل: شوزو ایچی یاما، شهریار بحرانی، اوا پاتاکی، کمال تبریزی، فردریک تورفردریکسون، فولکر شلندورف و عبداللطیف عبدالحمید. |
بیست و پنجم |
1385 |
مسابقه سینمای ایران: شهریار بحرانی، محمد داودی، جواد طوسی، عبدالحمید قدیریان، محمدعلی نجفی، علی نصیریان و محمدرضا هنرمند. مسابقه سینمای بینالملل: توفیق اسماعیل اف، بیجایا جنا، تسی تسی دانگارمبا و ووتر بارندرخت. |
بیست و ششم |
1386 |
مسابقه سینمای ایران: کیومرث پوراحمد، امین تارخ، منوچهر محمدی، احمد مرادپور و احمدرضا معتمدی. مسابقه سینمای بینالملل: محمد بزرگنیا، مسعود جعفری جوزانی، نیکول گیومه، بودادب داسگوپتا، جیان پائولو کوگنو و اکبر عالمی، ولادیمیر منشوف، اکبر نبوی و لئون ویتالی. |
بیست و هفتم |
1387 |
مسابقه سینمای ایران: حسن بلخاری، ابراهیم حاتمیکیا، داود رشیدی، محمد سریر، منوچهر شاهسواری، رسول صدرعاملی، مجید مجیدی. |
بیست و هشتم |
1388 |
مسابقه سینمای ایران: محسن علیاکبری، مسعود جعفری جوزانی، اسفندیار شهیدی، ابوالقاسم طالبی، ابراهیم فیاض، سیدناصر هاشمزاده. مسابقه سینمای بینالملل: اولیویا استیوارت، اولیا اوجانسو، کارلوس پادرون، نادر طالبزاده، میمو کالوپرستی، نائوم کلیمان، تهمینه میلانی، مرالی ناییر،. |
بیست و نهم |
1389 |
مسابقه سینمای ایران: ابوالقاسم طالبی، علی معلم، جابر قاسمعلی، جهانگیر الماسی، مجید انتظامی، حسن عباسی و اسی نیکنژاد. |
سیام |
1390 |
مسابقه سینمای ایران: مجید انتظامی، علیرضا رئیسیان، داود رشیدی، اسفندیار شهیدی، جمال شورجه، یدالله صمدی، ابوالقاسم طالبی، احمدرضا معتمدی و داود میرباقری.
|
سی و یکم |
1391 |
مسابقه سینمای ایران: بهروز افخمی، ضیاالدین دری، مصطفی شایسته، جمال شورجه، رسوب صدرعاملی، مهدی فخیمزاده و داود میرباقری. |
سی و دوم |
1392 |
مسابقه سینمای ایران: کیانوش عیاری، فرامرز قریبیان، هوشنگ گلمکانی، فرهاد توحیدی، مجتبی راعی، محمد داودی، پرویز شهباری و محسن شاهابراهیمی. مسابقه سینمای بینالملل: سینمای سعادت: مومن اسمیهی از مراکش، دکتر پابلو بنیتو از اسپانیا، رئیس چلیک، گولنارا آبیکیوا و همایون اسعدیان. مسابقه جام جهاننما: بروس برس فورد از استرالیا، سیلویا اینگمارسن از سوئد، مانی راتانم از هند، برنیس رینو از فرانسه، شینجی آئویاما از ژاپن، محمود کلاری و فرشته طائرپور از ایران. |