شاید اگر تحصیلات آكادمیك معماری، هنر یا فلسفه را نگذرانده باشید، كمتر نام فولدینگ به گوش‌تان خورده باشد. این كاملا طبیعی است چون در ایران هنوز ساختمان مشهوری به این سبك ساخته نشده است.
با اینكه این سبك متعلق به اواخر قرن 20 اروپاست اما در معماری قدیم ایران هم می‌توان حس بودن در ساختمانی به سبك فولدینگ را تجربه كرد و آن زمانی است كه شما در راسته مجاور یكی از بازار‌های سنتی ایران قدم میزنید؛ راسته‌های بی‌شماری كه هر یك برای فروش كالایی خاص شكل گرفته اند؛ راسته قماش‌فروش‌ها، راسته گلیم‌فروش‌ها، راسته مسگرها و ده‌ها راسته دیگر كه هیچ‌كدام نمیخواهند بگویند از باقی راسته‌ها بهترند و دقیقا معماری فولدینگ همین است.
1. لایه‌لایه است
هر فضا در ساختمانی به سبك فولدینگ شبیه یك لایه است. این لایه‌ها گاهی به صورت موازی در كنار هم قرار می‌گیرند و گاهی درهم پیچ و تاب میخورند. لایه‌لایه بودن یكی از بارزترین ویژگی‌های این سبك است و تقریبا در تمام ساختمان‌های این سبك دیده می‌شود.
یكی از ویژگی‌های این لایه‌ها این است كه از محیطی كه در آن قرار گرفته‌اند، تبعیت می‌كنند. این لایه‌لایه بودن نه‌تنها در شكل كلی بنا بلكه در طراحی فضاهای داخلی هم مشهود است و به دلیل تكرار این لایه‌ها كه سبب ریتم در طراحی می‌شود، جلوه‌ای خاص به ساختمان می‌دهد. در طرح پیشنهادی برای یك هتل اثر «زاها حدید» می‌توانید به‌راحتی این لایه‌ها را ببینید.
2. نرم و انعطاف‌پذیر است
فرم‌های معماری در این سبك بیشتر به صورت منحنی و نرم هستند و به‌راحتی می‌توانند به فرم‌های دیگر تبدیل شوند. این ساختمان‌ها درست مثل فیلم نابودگر 2 (terminator2) هستند كه بازیگر نقش منفی آن می‌توانست بدن خود را به صورت جیوه درآورد و مثل جیوه در هر شرایطی تغییر حالت دهد و روی كف زمین به صورت یك كفپوش پهن شود.
این ویژگی را می‌توانید در ساختمان «مركز فرهنگی حیدر علی‌اف» كشور آذربایجان ببینید. پوسته این ساختمان كاملا نرم و منعطف است و در هر نقطه با توجه به كاربرد فضا شكلی خاص به خود می‌گیرد. ناگفته نماند معمار داخلی این اثر سارا شیخ‌اكبری، زنی ایرانی است. او از همان لایه‌های نرم و منعطف سبك فولدینگ در طراحی داخلی این بنا استفاده كرده است؛ لایه‌هایی كه با حركت آزادانه خود از سطح برخاسته روی دیوار می‌روند و روی سقف به حركت روان و سیال خود ادامه می‌دهند.
3. هم‌رنگ زمینه است
فرم در معماری فولدینگ انعطاف‌پذیر است. این فرم خود را با شرایط محیطی وفق می‌دهد. همان‌طور كه ژله شكل ظرفی كه در آن قرار گرفته را به خود می‌گیرد، فرمها یا لایه‌های معماری فولدینگ در كنار هم شكل محیط اطراف را به خود می‌گیرند؛ مثلا ساختمانی كه نقش راهآهن را بازی می‌كند، شكلی كشیده مثل خطوط راهآهن دارد. این ویژگی را می‌توانید در «راه آهن افراگولا» در ایتالیا اثر «زاها حدید» ببینید. البته ناگفته نماند فولدینگ‌ها فقط به شكل ظاهری محیط توجه نمی‌كنند بلكه ویژگی‌های اجتماعی و تاریخی محیط را نیز در نظر می‌گیرند.
4. افقی است، نه عمودی
معماران این سبك با ساختمان‌های بلند عمودی مخالف هستند. بیشتر ساختمان‌هایی كه به این سبك ساخته شده‌اند، شكل افقی دارند. شاید این یكی از همان دلایلی باشد كه كمتر این نوع ساختمان را در معماری جدید ایران می‌بینیم. «گرگ لین» یكی از معماران مشهور این سبك، در یك حركت نمادین طبقات مختلف «برج سیرز» را كه یكی از بلندترین ساختمان‌های ساخته شده به این سبك بود به صورت لایه‌هایی درآورد و آنها را به صورت افقی در كنار هم قرار داد. او با این كار مخالفت خود را با ساختمان‌های بلند عمودی اعلام كرد.
5. وی آی‌پی نیست
در بسیاری از ساختمان‌ها فضاهای مهم در راس بنا یا در بهترین جایگاه قرار می‌گیرند و حتی شكل آنها كاملا متمایز از بقیه فضا‌هاست. این تفاوت آن‌قدر است كه بیننده به‌راحتی می‌تواند این فضا را از بقیه تشخیص دهد اما معماران سبك فولدینگ با این سلسله مراتب مخالف هستند. در این سبك، هر فضا كاربری مخصوص خود را دارد و مانند فضاهای «مركز گردهمایی كلمبوس» بدون آنكه بخواهد خود را به رخ دیگر فضاها بكشد، آرام در كنار بقیه قرار می‌گیرد.
6. در طراحی وسایل خانه هم قابل استفاده است
معماران از این سبك در ساخت وسایل خانه هم استفاده می‌كنند. فرانك گهری یكی از معمارانی است كه با سبك فولدینگ میز و صندلی ساخته است. در كارهای او لایه‌ها به خوبی مشخص هستند. این لایه‌ها در كمال سادگی بسته به نوع كاربری صندلی یا حتی خواسته مشتری به شكل‌های خاص درآمدند. این لایه‌ها كه كاملا شبیه هم ساخته شده‌اند با توجه به موقعیت قرار‌گیری‌شان نقش متفاوتی را بازی می‌كنند.
چندتا از این لایه‌ها كه نقش كف صندلی را دارند وقتی به سمت بالا حركت می‌كنند، نقش خود را تغییر می‌دهند و كاربری پشتی صندلی را بر عهده می‌گیرند. برای پایه‌ها و دسته صندلی هم همین‌طور است. همین لایه‌های ساده و انعطاف‌پذیر در كاری دیگر از فرانك گهری تبدیل به یك میز دوست‌داشتنی می‌شود.
