باید پذیرفت که «مدگرایی» یکی از معضلاتی است که در دوران کنونی گریبانگیر بشریت به خصوص کشورهای جهان سوم و در حال توسعه همچون ایران شده است و در این میان هیچ گروهی به اندازه جوانان به پرستش مد علاقه نشان نمی دهند.

جوانان از هر طبقه و هر شأن و منزلت اجتماعی که باشند با دقت و وسواس زیاد، چشم به راه مدهای جدید هستند تا با تمام وجود، به قول خودشان تمام زندگی شان را «به روز» کنند. اینکه گفته شد «با تمام وجود» و «تمام زندگی»، منظورم این است که این پیروی بی چون و چرا، هیچ حد و مرزی نمی شناسد و اکنون شاهد سرایت «تبعیت تمام و کمال از مد»، به تمام جنبه های زندگی نسل سومی های کشورمان هستیم، از رنگ و نوع لباس گرفته که اکثرا مدگرایی را در لباس و امثال آن می دانیم تا نوع گفتار روزمره و محاوره و معاشرت اجتماعی و حتی طرز راه رفتن و غذا خوردن.

اما تا به حال با خود فکر کرده ایم که چرا برخی از جوانان (شاید هم بتوان گفت اکثرا) تمایل زیادی به مدگرایی از خود نشان می دهند؟ شاید بهتر باشد ابتدا کمی به چیستی مدپرستی بپردازیم.

مدگرایی چیست؟

از یک طرف هر کدام از ما تمایل داریم از دیگران تقلید کنیم و به قول معروف «همرنگ جماعت» شویم و از طرف دیگر دوست داریم نسبت به دیگران متفاوت باشیم. در اصل «مد»، همان تاثیر این دو نیروی متضاد در درون انسان هاست اما مد و مدگرایی تنها در یکی از قطب های مخالف عمل کرده و به عبارتی همیشه به نحوی وارد عمل شده که فقط یکی از این دو سر طیف مطرح شده و دیگری سرکوب شده است.

فرد مدگرا یا مدام خود را شبیه دیگران درمی آورد یا تمام سعی و تلاشش این است که با دیگران فرق داشته باشد. در حقیقت وقتی مد جدید گسترش پیدا می کند، مد پیشین به تدریج افت کرده و به پایین ترین حد خود می رسد؛ علت آن است که هر لحظه تعداد بیشتری از افراد از آن پیروی می کنند و بعد از مدتی دیگر مد مورد نظر به صورت یک امر عادی درمی آید که تنوع قبلی را ندارد.

شاید بخشی از دلایل بروز این پدیده را بتوان در بحث های روانشناسی و مقتضیات سنی و شور و حال جوانی مدپرستان جستجو کرد، به عبارت دیگر این قشر از جامعه به شدت نیاز دارد، دیده شود و همه به آنها توجه کنند.متاسفانه در شرایطی که انواع و اقسام تحقیرها نسبت به جوانان روا داشته می شود، می توان گفت که این دلیل به خودی خود می تواند علت محکمی برای این معلول اجتماعی به شمار رود.

در سطور فوق صرفا به شرح مختصری از رابطه مدگرایی در بین جوانان و افکار سرمایه داری سودمحور و ضد انسانی بانیان جهانی سازی جدید پرداخته شد و بدون شک جای تامل بیشتری دارد به خصوص از سوی جوانانی که مدگرایی را نوعی استفاده از آزادی های انسانی می پندارند و گویی نمی دانند تیشه به ریشه آزادی زدن چیزی نیست جز یکسان کردن انسان ها.