خیلی‌ها که فکر می‌کنند استفاده از عینک دودی مختص طبقه خاصی از جامعه است یا نشانه سانتی‌مانتالیسم محسوب می‌شود، از آن استقبال نمی‌کردند.

اما این سكه روی دیگری هم دارد یعنی با یك عینك آفتابی مناسب می‌توان جلوی بسیاری از آسیب‌های چشم را گرفت. حتی خیلی‌ها به دستور پزشكان، ملزم به استفاده از عینك دودی هستند. هر چند استفاده از عینك آفتابی مختص فصل خاصی از سال نیست اما تجربه نشان داده كه با آغاز فصل گرما اشتیاق مردم برای خرید این كالا بیشتر می‌شود.

یادمان باشد همانقدر كه عینك آفتابی می‌تواند برای محافظت از چشم‌مان مفید باشد، همانقدر هم یك عینك آفتابی غیراستاندارد و نامناسب می‌تواند به چشم ضرر بزند.

مشخصات عینك استاندارد چیست؟

آن دسته عینك‌های آفتابی‌، استاندارد به شمار می‌روند كه حداكثر حفاظت از چشم را انجام دهند. عدسی عینك‌هایی استاندارد هستند كه بتوانند بیش از ۹۵درصد از اشعه «یو وی» یا‌‌ همان فرابنفش را جذب كنند. میزان تعیین یو وی‌دار بودن عینك تنها از راه دستگاه یو وی‌متر امكان‌پذیر است. اگر دستگاه عدد ۴۰۰ را نشان دهد می‌توانید به استاندارد بودن عینك‌تان مطمئن باشید.

پس یادتان باشد از فروشنده بخواهید عینك‌تان را با دستگاه یو وی‌متر آزمایش كند، حتی اگر قیمت عینك بالا و به‌اصطلاح مارك‌دار باشد. بیشتر عینك‌های آفتابی ارزان‌قیمت كه معمولاً در فروشگاه‌های غیرمعتبر یا حتی كنار خیابان‌ها فروخته می‌شوند، به‌علت عدم‌جذب اشعه فرابنفش تأثیر بسیار منفی روی چشم‌ها می‌گذراند. یعنی نه‌تنها مفید نیست بلكه ضرر هم می‌زند.

 همیشه می‌توانیم عینك آفتابی بزنیم؟

لازم است تا چند نكته باریك‌تر از مو را هم درخصوص تهیه یك عینك استاندارد یادآوری كنیم. اول اینكه حتماً طی روز برای خرید عینك اقدام كنید تا تأثیر عدسی و رنگ را در نور طبیعی آفتاب بسنجید. هرگز از عینك‌فروشی‌ها و فروشگاه‌های نامعتبر عینك نخرید. اگر فروشگاهی دستگاه یو وی‌سنج نداشت، بهتر است به جای دیگری مراجعه كنید.

هنگام استفاده از یووی‌سنج به عدد ۴۰۰ توجه كنید و اگر همین عدد را نشان داد از فروشنده بخواهید تا عینك دیگری را برایتان تست كند تا از عملكرد درست دستگاه مطمئن شوید. از عینك آفتابی تنها طی روز و در معرض نور آفتاب استفاده كنید چرا كه استفاده از آن در شرایط دیگر به چشم آسیب می‌رساند. وقتی عینك به چشمتان نیست، آن را در قوطی مخصوص بگذارید تا شیشه‌های آن خط و خشدار نشود.

 كدام رنگ عینك آفتابی مضر است؟

بعضی‌ها عادت دارند تا رنگ عینك آفتابی‌شان را با تیپ و لباسشان مطابقت بدهند و به‌اصطلاح «ست» كنند اما رنگ عدسی عینك‌های آفتابی در نوع كاری كه شما انجام می‌دهید تأثیرگذار است. به‌طور كلی عینك‌هایی با رنگ دودی و قهوه‌ای كمرنگ برای هر نوع مصرفی، به‌ویژه رانندگی ایده‌آل به‌شمار می‌روند.

عینك‌های دودی بدون تأثیر گذاشتن روی رنگ اجسام تنها میزان نور آنها را كاهش می‌دهند. عدسی‌های سبز رنگ بخشی از طیف رنگ آبی را كاهش داده و درخشندگی سطوح را كاهش می‌دهد. عدسی‌های زرد یا كهربایی رنگ برای محیط‌هایی كه شفافیت بالایی دارند یا فعالیت‌های ورزشی مناسب‌ترند. در مقابل، عدسی عینك‌های آفتابی آبی یا بنفش برای استفاده در هیچ شرایطی استاندارد نیستند و كنتراست رنگ محیط را از بین می‌برند. این رنگ‌ها بیشتر به تبعیت از مد ساخته می‌شوند.

عینك آفتابی بزرگ باشد یا كوچك؟

تعریف كلی برای استاندارد بودن اندازه یك عینك آفتابی این است كه سطح دور چشم را كاملاً پوشش بدهد و از رسیدن نور به آن جلوگیری كند. عینك‌هایی كه عدسی كوچكی دارند تنها بخشی از چشم را می‌پوشانند و حفاظت كامل ایجاد نمی‌كنند. از طرفی عینك‌هایی كه عدسی بزرگی دارند هم ممكن است روی گونه‌ها و بینی سنگینی كنند یا دسته‌های پهن آنها زاویه دید را كاهش بدهند. همچنین باید یك رابطه منطقی میان اندازه عدسی و قطر دسته و فریم وجود داشته باشد.

تعیین نوع فریم عینك هم تا حدود زیادی سلیقه‌ای است اما یادتان باشد فریم‌های كائوچویی انعطاف بالاتری دارند، امكان شكستن‌شان كمتر است و راحت‌تر روی صورت می‌نشینند. شاید تنها مزیت فریم‌های فلزی این باشد كه درصورت شكسته شدن قابل تعمیر هستند. این روز‌ها تنوع عینك‌های فریم كائوچویی نسبت به فریم‌های فلزی بیشتر است.

كسانی كه عینك طبی می‌زنند چه كنند؟

عدسی عینك‌های معمولی قابل فتوكروم شدن، رنگی شدن و پلوریزه شدن هستند و می‌توانند از چشم مراقبت كنند. یك راهكار دیگر هم استفاده از عینك‌های آفتابی است كه روی عدسی عینك‌های طبی قرار می‌گیرد.به‌هر حال كسانی كه عینك طبی می‌زنند هم باید از چشمانشان در برابر تابش نور آفتاب مراقبت كنند به‌ویژه بیمارانی كه عمل لیزیك روی چشمشان انجام داده‌اند حتماً باید از این نوع عینك‌ها استفاده كنند. درواقع عینك‌های آفتابی باعث كاهش ضررها به هنگام تابش شدید نور آفتاب می‌شود.

یادتان باشد وقتی كه یك شخص از عینك آفتابی استفاده می‌كند، عدسی چشم او بیش از حد معمولی باز می‌شود و اگر عدسی عینك استاندارد نباشد، اشعه‌های مضر را به‌صورت مستقیم وارد چشم می‌كند. یعنی ضرر عینك نزدن از زدن عینك‌های تقلبی و غیراستاندارد كمتر است.

عینك آفتابی بزنیم یا نه؟

نور خورشید به‌دلیل طیف اشعه‌های فرابنفش می‌تواند بر چشم و پوست انسان‌ها تأثیر منفی داشته باشد و در درازمدت بیماری‌هایی را برایشان ایجاد كند. البته بخش قابل توجهی از اشعه‌های مضر خورشید به واسطه لایه ازون جذب می‌شود اما با نازك‌تر شدن این لایه و عدم‌جذب اشعه فرابنفش به‌صورت كامل، حفاظت از چشم‌هایمان ضروری می‌شود.

عینك‌های آفتابی استاندارد احتمال بروز بیماری‌های چشمی همچون آب مروارید را تا حدود زیادی كاهش می‌دهد. همچنین استفاده از این كالا، در سلامتی و شادابی پوست صورت، به‌ویژه در ناحیه اطراف چشم‌ها مؤثر است.

توصیه‌های عینكی

شاید هنوز خیلی‌ها به ضـــرورت استــــفاده از عینك‌های آفتابی پی‌نبرده باشند. تقریباً یك‌سوم كسانی هم كه برای خرید عینك آفتابی اقدام می‌كنند دقیقاً نمی‌دانند چه نوع عینكی برایشان مناسب است. این نكته‌های كوچك را هم در زمینه یك عینك آفتابی استاندارد به‌خاطر داشته باشید.

عدسی مهم است: آنچه باعث تفاوت قیمت در میان برندهای شناخته شده عینك با عینك‌هایی با قیمت ارزان است، اصول ساخت اولیه‌ عدسی عینك است كه در آنها رعایت شده است كه شامل انحنای نرمال و نداشتن اعوجاج در عدسی است. وقتی انحنای عینك زیاد می‌شود تأثیراتی كه از جنبه فیزیكی در شكست نور ایجاد می‌كند، آسیب‌رساننده است.

چهارفصل بزنید: استفاده از عینك آفتابی مختص ایام گرم و آفتابی سال نیست. در فصل زمستان هم برف حدود ۸۰ درصد نور خورشید را منعكس می‌كند. این میزان، 3برابر بیشتر از آب و ۵ برابر از ساحل دریا بیشتر است.

كلاه بگذارید: اگر به هر دلیلی نمی‌خواهید از عینك آفتابی استفاده كنید، می‌توانید در روزهای آفتابی كلاه لبه‌دار روی سرتان بگذارید. لبه كلاه‌ها به واسطه سایه‌ای كه ایجاد می‌كند تا ۵۰ درصد از ورود اشعه‌های مضر به چشم جلوگیری به عمل می‌آورد.

ساعات اوج مصرف: تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد كه بیشتر تأثیرات منفی نور خورشید در میان ساعت ۹ صبح تا ۲ بعدازظهر است كه این میزان در فصول گرم سال تا ۴ بعدازظهر افزایش می‌یابد.

كودكان چشم قشنگ : شاید عده‌ای بر این باور باشند كه تأثیر منفی اشعه فرابنفش تنها روی چشم بزرگسالان واقع می‌شود اما كودكان هم از این قاعده مستثنا نیستند. شركت‌های سازنده عینك‌های آفتابی برای گروه سنی كودكان عینك‌های ویژه و زیبایی را طراحی كرده و روانه بازار ساخته‌اند.