کارآفرینی به فرایند خلق ارزش جدید (مادی یا معنوی) از طریق یک تلاش متعهدانه با در نظر گرفتن ریسکهای ناشی از آن اطلاق میشود.
کارآفرینی واژه ای است که پژوهشگران تعاریف متعددی برای آن ارائه کردهاند. به طور متداول واژه کارآفرینی (مانند واژههای فیزیک، شیمی و ریاضی) دو مفهوم را میرساند: کارآفرینی به معنای فرآیند و پدیده خلاقیت و نوآوری عرضه شده و کارآفرینی به معنای یک رشته علمی است. رشته کارآفرینی عبارت است از مطالعه فرآیند و پدیدههای کارآفرینی.
رشته کارآفرینی ماهیتی میان رشتهای و چند رشتهای دارد و بیشترین ارتباط را با رشته مدیریت و رشته خلاقیت شناسی دارا میباشد. رشته علمی کارآفرینی تحت عنوان مدیریت کارآفرینی، مهندسی کارآفرینی و نیز کارآفرینی شناسی (Entreprenology) نیز نامیده میشود. از این جهت که ماهیت فرآیند کارآفرینی، فرآیند خلاقیت و نوآوری است و مجموعه فرآیندهای آن ماهیت طراحی و مهندسی نرمافزاری دارد لذا کارآفرینی میتواند به عنوان یکی از زیر شاخهها یا گرایشهای تخصصی علم میان رشتهای و چند رشتهای خلاقیت شناسی یا خلاقیت نوآوری شناسی محسوب گردد .
خصوصیات بارز کارآفرینان
۱. رویا: کارآفرینان برای آینده کسب و کار خود دارای چشم انداز میباشند و مهمتر از آن دارای توانایی پیادهسازی رویاهای خود هستند.
۲. قاطعیت: وقت تلف نمیکنند، سریع تصمیم گیری میکنند. تردستی آنها عامل کلیدی موفقیت شان است.
۳. عملگرا: موقع تصمیم گیری، به سریعترین روش ممکن، تصمیم گیری و اجرا میکنند.
۴. اراده : نسبت به مشارکت و اجرای کار متعهد هستند. آنها به ندرت جا میزنند، حتی زمانی که با موانع غیر قابل عبور مواجهاند.
۵. فداکاری: آنها خود را وقف کسب و کار خود کردهاند، گاهی بخاطر این توجه، هزینه روابط خود با دوستان و خانواده را نیز میپردازند. آنها خستگی ناپذیرند، ۱۲ساعت در روز و ۷روز هفته، کاری غیر معمولی نیست که کارآفرین در حال تلاش برای بدست آوردن کسب و کار خود در زندگی انجام میدهند.
۶. از خود گذشتگی : کارآفرینان عاشق آنچه که آنها انجام میدهند، هستند. این عشق است که آنها را حفظ میکند و ترک کار را برایشان دشوار؛ و این عشق به محصول و خدمات است که آنها را بسیار موفق در ارائه کارشان میکند.
۷. جزئیات : گفته شده است که شیطان مقیم جزئیات است. هرچند گاهی اینطور نیست، اما کارآفرین خود را در ورای جزئیات قرار میدهد.
۸. سرنوشت : آنها میخواهند مسئول سرنوشت خود باشند تا وابسته به یک کارفرما.
۹. پول : پولدار شدن لزوماً محرک کارآفرینان نیست؛ میزان درآمد سنگ ترازوی آنان است. کارآفرینان عقیده دارند اگر موفق باشند، پاداش نیز خواهند داشت.
۱۰. پخش کردن: کارآفرینان میدانند که کسب و کار خود توسط کدام کارمندان کلیدی به موفقیت خواهد رسید.
جنسیت
هرچند جنسیت کارآفرینان در اکثر کشورها را مردان تشکیل میدهند لیکن لازم بذکر است در کشورهای آلمان، روسیه، مالزی، ونزوئلا تعداد زنان با اختلاف ناچیزی کمتر از مردان میباشد. این درحالی است که در کشورهای تونگا، برزیل و گواتامالا تعداد زنان کارآفرین بیشتر از مردان بوده است؛ در ایران حدود ۴۰ درصد کارآفرینان زنان بودهاند.