از مدهای زودگذر و كلههای تیغ انداخته كه بگذریم، كمتر كسی هست كه مثل پپ گواردیولا، سرمربی سرشناس باشگاه بایرن مونیخ آلمان به كچلیاش بنازد! كچل شدن همیشه برای آقایان یك كابوس بزرگ بوده و هست اما برای خانمها قطعا یك فاجعه وصفنشدنی است!
نظر شما درباره ریزش مو و كچلی چیست؟ آیا میتوانید خودتان را بدون مو تصور كنید؟ آیا با دیدن چند تار مو به شانه، استرس میگیرید كه نكند دارید كچل میشوید؟! در این مطلب دكتر احسانی، متخصص پوست و مو، شما را با شایعترین علل ریزش مو در خانمها و شیوه درمانشان آشنا خواهد كرد.
باید دقت كنید كه بهطور معمول روزانه 70 تا 100 مو در روز از روی سر میریزد و اگر فردی ریزشی بیشتر از این را تجربه كند، یعنی دچار ریزش مو شده است. به گفته دكتر احسانی، گاهی هم ریزش مو به این شكل آغاز میشود كه فرد، روزانه بهطور معمول 20 تار مو از دست میداده اما ناگهان این عدد بیشتر شده و به 30 تارمو رسیده.
همه نکاتی که درباره پرپشت کردن موها باید بدانید
درست است كه این عدد همچنان در بازه ریزش طبیعی موها قرار دارد اما میتواند نشاندهنده آغاز روند ریزش مو در فرد باشد و نكته نهایی اینكه اگر تغییر الگوی ریزش موها، بیشتر از یك و نیم ماه به طول انجامید، فرد باید به متخصص پوست و مو مراجعه كند.
امان از تلوژن افلوویوم!
مهمترین علت ریزش موی خانمها به «تلوژن افلوویوم» Telogen Effluvium مشهور است كه عوامل متعددی از جمله گرفتن رژیمهای غذایی سفت و سخت، كمخونی، كمكاری یا پركاری تیروئید، مصرف برخی داروها جراحی، زایمان، بیماری طولانیمدت (حتی طولانی شدن سرماخوردگی كه مثلا 15تا20 روز طول بكشد) باعث آن میشوند. در واقع 3تا4 هفته بعد از یكی از این اتفاقهاست كه ریزش موی خانمها آغاز میشود و چند هفتهای طول میكشد. اگر عامل اصلی رفع بشود، ریزش مو هم متوقف خواهد شد؛ بنابراین در ریزش موی تلوژن افلوویوم، حتما باید علت را شناسایی و درمان كرد.
ارثیه: كچلی!
علت دیگر ریزش مو در خانمها ارثی- ژنتیكی- هورمونی است كه همیشه تصور میشود مخصوص آقایان است اما تعداد زیادی از خانمها بعد از سن بلوغ درگیر این نوع ریزش مو میشوند. البته شروع این نوع ریزش مو در همه افراد یكسان نیست؛ یعنی بعضیها از همان 16،15 سالگی درگیرش میشوند و برخی دیگر در سنین 20تا30 سالگی یا دیرتر این نوع ریزش مو را به صورت تنك و نازك شدن موها یا باز شدن فرق سر، تجربه میكنند. این روند معمولا پیشرونده است و درمانهای خاصی از جمله مصرف برخی داروهای هورمونی برای آن تجویز میشود .احتمال برگشتپذیری این ریزش كمتر از سایر انواع ریزش موهاست.
سكههای زشت!
نوع دیگری از ریزش مو وجود دارد كه هم در خانمها و هم در آقایان به یك اندازه شیوع دارد و به صورت منطقهای و دایرههای كوچك رخ میدهد و به همین خاطر به ریزش موی «سكهای» معروف است. این نوع ریزش مو به این صورت در خانمها رخ میدهد كه نقطههایی از موی سر، ابرو، مژه و حتی بدن، دچار ریزش منطقهای یا سكهای میشوند. علت دقیق ریزش موی سكهای نامشخص است اما به خاطر خودایمنی بدن رخ میدهد و معمولا اگر به صورت منفرد باشد، یعنی درمان راحتتری دارد تا اینكه به صورت گسترده بروز كند.
وجود عفونتهای قارچی، بیماریهای التهابی، بیماریهای پوستی، مفصلی و روماتولوژی در سر نیز میتواند باعث ریزش مو شود كه این عوامل منحصر به خانمها نیست و آقایان هم ممكن است دچار چنین ریزش موهایی شوند.
قاتل موی خانمهای ایرانی
در خانمهای ایرانی كمخونی مهمترین علت ریزش مو است چراكه معمولا جایگزینی آهن بعد از سیكلهای ماهانه درست انجام نمیشود؛ پس ضروری است كه همه خانمها حتما بعد از عادت ماهانه، برای تامین ذخیره آهن مورد نیاز بدن اقدام كنند و آزمایشهای دورهای انجام بدهند تا كمبود آهن در بدن سریع تشخیص داده شود. خانمها در دوران بارداری موهایشان پرپشت میشود اما مدتی بعد از زایمان به دلیل افت هورمونهای مادر و كمخونیهای كه اتفاق میافتد، دچار ریزش موی نسبتا شدیدی میشوند كه ممكن است 6تا7 ماه هم به طول بینجامد،
از ویتامین D تا روسری!
كمبود ویتامین D هم یكی از عوامل مهم ریزش موست كه در ایران به خاطر كم مصرف كردن لبنیات، كمتحركی و. . . شایع است؛ بنابراین در آزمایشهای دورهای مربوط به ریزش مو، سنجش میزان ویتامین D بدن نیز بسیار ضروری است.
خیلیها شاید تصور كنند ریزش موهایشان به خاطر آلودگی هواست اما خوب است بدانید آلودگی هوا تاثیر چندانی بر ریزش مو ندارد و بیشتر باعث خراب شدن جنس موها از جمله تیرهرنگ و بدشكل شدن ساقه، خشكی و شكنندگی مو میشود.
همچنین بعضی خانمهای شاغل كه ساعت كار طولانی دارند هم ممكن است تصور كنند پوشاندن موها برای ساعات طولانی، یكی از عوامل موثر در ریزش موهایشان است اما اصلا اینطور نیست و برعكس، پوشاندن موها میتواند مانع از نفوذ آلودگی هوا به موها شود. تنها مورد آرایشی كه میتواند باعث ریزش موها شود، اكستنشن با فشار زیاد روی موهاست.
علت را در خانه پیدا كنید
به عقیده دكتر احسانی، گاهی میشود از روی مدل ریزش مو هم به علت بروز آن پی برد. وقتی ریزش مو بیشتر در جلوی سر و كنارههای آن رخ میدهد، به احتمال خیلی زیاد به خاطر عوامل ارثی-هورمونی-ژنتیكی است، اگر ریزش مو كلی باشد، در بیشتر موارد تلوژن افلوویوم است و اگر تكهای و دایرهای باشد هم كه مسلما ریزش مو سكهای است.
شامپو یا روغن مار؟!
خوب است بدانید برخی از شامپوهایی كه در بازار است و با هزار تبلیغ میخواهند به ما بقبولانند كه فقط محصولات خودشان میتوانند مانع از ریزش مو شوند، تاثیر چندانی در جلوگیری از ریزش مو ندارند!
روغن مار، روغن محبوب خانمهای هندی هم كه زیبایی موهایشان را مدیون استفاده از این روغن هستند، تاثیری در رشد و پرپشت شدن موها ندارد و ژنتیك علت اصلی زیبایی موهای خانمهای هندی است. روغن مار و همچنین روغن زیتون و بادام فقط و فقط باعث درخشش موها میشوند و تاثیری در پرپشتی و تقویت موها ندارند. تنها استفاده از منابع غذایی یا مكملهای آهن، روی و سلنیوم است كه میتواند ریزش مو را قطع كرده؛ موها را تقویت كنند.
آیا این ریزش ها برگشتپذیرند؟
روند کچلی معمولا پیشرونده است و درمانهای خاصی از جمله مصرف برخی داروهای هورمونی برای آن تجویز میشود و بعضا ممكن است فرد مجبور به استفاده طولانیمدت از این داروها شود چراكه یكی از سختدرمانترین مدلهای ریزش مو در خانمها، نوع ارثی- ژنتیكی- هورمونی است و احتمال برگشتپذیری آن كمتر از سایر انواع ریزش موهاست. اما در انواع ریزشهای غیرارثی اگر عامل اصلی (یعنی رژیم غذایی نادرست، كمخونی، مشكل تیروئید و. . . ) رفع شود، ریزش مو هم متوقف خواهد شد اما اگر عامل اصلی همچنان وجود داشته باشد، ریزش مو هم ادامه پیدا خواهد كرد.